Quantcast
Channel: Tépas Pangacaprukan | Urang Sunda nu kér diajar Nyunda!
Viewing all 65 articles
Browse latest View live

Font Aksara Sunda Asli (Sundanese Font Unicode)

$
0
0



Dina topik guratan pangacaprukan saung simkuring ayeuna bade nyobian ngulas ngenaan aksara sunda, terus terang simkuring mah bangga ku warisan ti karuhun nu hiji ieu sanajan nembe ayeuna – ayeuna simkuring wanoh kana ieu aksara teh, hoyong diajar pisan ti kapungkur nu ngan sakilar apal tina materi Sajarah basa mangsa diajar keneh dina bangku sakola, pangulasanana nu ngan saeutik nyeledek rasa panasaran, ngan hanjakal nu dipedar teh ngan saulas wungkul dibubuhan ku gambar nu sakilar saperti gambar patilasan dina prasasti – prasasti saksi sajarah karajaan sunda.

Basa sunda kiwari masih keneh dijadikeun mata pelajaran tambahan pikén barudak SD jéng SMP di Jawa Barat (CMIIW). Kiwari oge Basa sunda mah gés diaku tur dipake ku rumpaka website Internasional nu disingkat ku SU, samisalna Google, Wordpress, wikipedia, numawi aya nu uninga deui nu sanesna?

Aksara sunda bisana ditulis make abjad latin nu bisana dipake jang nulis basa universal, ngan sabalikna lamun naskah sunda mah masih keneh dipake dina ruang lingkup nu khusus wungkul, teu diajarkeun dina kurikulum ku pamarentah Jawa Barat. Skrip urang sunda dikembangkeun tina naskah sunda nu heubeul (Aksara sunda kuna), nu dipaké antara abad ka-14 jéng 18, jéng gés distandarkeun dina taun 1990han. Sunda ogé gés ditulis dina versi gaya aksara arab.

- Huruf Vokal (Aksara Swara)

sundanese_vwl

- Diakritik (Rarangkén)

sundanese_dia

- Huruf Konsonan

sundanese_cons

- Angka

sundanese_num

-Conto teks dina basa sunda

udhr_sundanese

Transliterasi
Sakumna jalma gubrag ka alam dunya teh sifatna merdika jeung boga martabat katut hak-hak anu sarua. Maranehna dibere akal jeung hate nurani, campur-gaul jeung sasamana aya dina sumanget duduluran.

Terjemahan

Semua manusia dilahirkan merdeka dan mempunyai martabat dan hak-hak. Mereka dikaruniai akal dan hati nurani dan hendaknya bergaul satu sama lain dalam semangat persaudaraan.
(Pasal 1 dari Deklarasi Universal Hak Asasi Manusia)

Translation:
All human beings are born free and equal in dignity and rights. They are endowed with reason and conscience and should act towards one another in a spirit of brotherhood.
(Article 1 of the Universal Declaration of Human Rights).

- Dihandap ieu sababaraha surélék ingfo leuwih ngénaan aksara sunda:
http://en.wikipedia.org/wiki/Sundanese_language
http://en.wikipedia.org/wiki/Sundanese_script
http://members.tripod.com/~JafarKareem/navigate.html
http://countrystudies.us/indonesia/46.htm
http://omniglot.com/writing/sundanese.php

- Ka para akang - akang miwah ceuceu ceuceu nu hoyong nyobian ngotret aksara sunda atanapi ngadownload aksara sunda unicode kangge nginstall dina komputer mangga tepangan surélék dihandap ieu:
http://sabilulungan.org/aksara/

Cag ah, baktos simkuring Lilis Mayasari/ LieZMaya.
Gambar tur ingfo ti: Omniglot.com jeng Www.LieZMaya.Web.ID
Video ti: Youtube Kang Dadan sutisna.

Hampura boh bilih aya nu leupat eusi atanapi basa nu kirang mernah.


Praktek ngotret nami simkuring pribadosconto ngadamel nami tina aksara sunda ngangge photoshop efek tilu dimensi tea.

Bangbung Hideung

$
0
0
Update bewara: Innalillahi wa innaillaihi rojiun, parantos tutup yuswa seniman sunda asal Kota Bandung, Detty Kurnia (49) di RS Hasan Sadikin Bandung, Salasa enjing tadi. Mugia ditampi iman islamna, dicaangken pakuburanana :'(

Carita basa dua bulan katukang kuring mulang ke lembur, keur aya acara imtihan di lembur nini kuring. Kabeneran kapi adi kuring teh miluan marigél euyah dina acara eta teh, nya atuh kuring teh indit ninggalian kadinya bari nunungtun adi kuring nu bungsuna, jabaning samemehna da memang gés dipenta tulung ku Mamang kuring teh piken motoan sajepret dua jepretmah cénah jang kenang – kenangan motoan si Ujang jéng si éneng.

Acarana teh dimimitian ti jam 9 beurang, rada tereh jeng panbeja ti si Mamang samemehna nu ngomong yen acara teh dimimitianana jam 10. Nyaa kuring teh atuh karek jam 10 indit ti imah teh (jarak ti imah ka lembur nini teh kira – kira aya sakiloan). Népi kadinya teh hanjakal pisan, kapi adi kuring nu pangleutikna mah gés kaliwat ngigélna teh, tapi cénah da aya keneh hiji lagu deui engkin sore.
Kuring teh nya motoan we sababaraha jepret didinya teh samemeh indit ka Ciparay (ngaran Dayeuh tempat adi kuring nu lalaki sakola) pikén ngahadiran rapat orang tua ngawakilan indung bapa.

Beres balik ti sakola kuring balik deui ka lembur nini, bari Alhamdulillah gés disampakeun tuang liwét nyarambel jeng sadulur – dulur didinya nu kabeneran keur araya, da poénan libur harita teh...cénahmah ngahaja nungguan kuring beh balakecrakan heuheu. Beresna tuang kuring ngadaweung heula dina teras si Mamang bari garandeng ge ku sora pangeras/ sapekér ti buruan Masjid nu keur nabuh barudak imtihan tea.

Tuluy kuring hanjat ke beulah tonggoh nunungtun adi kuring nu bungsu jang ninggali kapi adi nu sakeudeung deui rek maju ka panggung cénah bari teu poho mamawa kamera nu gés disakuan dina calana. Alhamdulillah géning teu kaliwatan deui motoan kaparigelan kapi adi teh nu cing rancunit ujat ajet dina luhur pangggung kuring sésérian ninggali padukdeukna eta barudak teu bareunang diatur posisina..aya nu beuki maju, beuki mundur, jéng parohoan deui gerakan – gerakan ngigélna haha dasar barudak.

Peutingna acara teh masih keneh araya, tapi nu tarampil teh barudak gedena, tatarian, pidato dakwah jeng bobodoran nu aya dina acara panunggungan (Bentang bodorna Mamang kuring nu pangais bungsu haha). Keur lalajo kitu Mamang kuring datang nyampeurkeun ngomong yen engke bakal aya tari Jaipongan (dina jero hate kuring heran, Naha boro mah eta teh acara imtihan barudak ngaji tapi naha dibandungan titadi teh lolobana nu jaroged dangdut, pop…jeng ayena rek ditambah Jaipongan???) haha kuring mah ngan ukur bisa lalajo we wungkul lumayan jang hiburan bari sasakali mah ngajepret moto lamun aya nu alus.

Tuluy caritana teh budak lalaki jeng awewe (saumuran jeng kuring) ges naek kaluhur panggung teh, cenah rek duet jaipongan nu judulna teh Bambung/ bangbung hideung bari gés lengkep mamake kabaya beureum eta budak awewe teh, jeng lalakina make baju batik (huahaha teu nyambung pisan pikir kuring teh). Tapi ari ku kitunamah harita teh panonton nu didarinya teh pada ngarumpul baru nyaruitan jeng ngareprokan…tapi aya pamuda nu cing celetuk teh ngomong “naha bangbung hideung teh beureum eta mahnya!” barakatak teh panongton loba nu sareuri kaasup oge kuring harita teh.



CIMG2642

Derr kaset lagu Bangbung hideung teh diputer, sapanjang lagu eta diputer kuring mencrong asa ngabirigidig ninggalikeun nu daruet eta jaipongan, bari sasakali kuring keprok lamun pas dina mangsa adegan tari nu haradena kitu deui jeng panongton nu sejen ogé….dipirig ku musik nu hade jeng gerakan seni tarina nu hade diacungan jempol….duh waas! Tah Sanggésna kuring tatanya ka budak lalaki nu joged tadi da panasaran kana laguna, Alhamdulillah eta lalaki teh teu pédit mere beja yen eta lagu teh cenah ti Rika rafika , judulna bambung hideung heuheu….kuring nganuhunkeun ka manehna. Alhamdulillah kamari kuring maluruh dina Google menang eta tagu teh, sapo jeput eta lagu diputer dina winamp komputer kuring hahay….tah bilih dulur – dulur bade ngunduh mangga bujeungan bae ieu surélék:

http://www.4shared.com/audio/SVuecqG8/Rika_Rafika_-_Bangbung_Hideung.html

Deuuuh sok ingét mangsa katukang kuring keur leutik, lamun gés pareng datangna imtihan teh ngadadak asa rajin hayang buru – buru indit ka pangajian teh, da sidik balikna bari latihan pidato jéng ngigél haha....résép jabaning da bakal dipangmeulikeun baju anyar jang kana panggung.

CIMG2607 CIMG2615 CIMG2617 CIMG2632 CIMG2638 CIMG2640 CIMG2660 CIMG2672 CIMG2595 CIMG2598

Dokumentasi Foto: Lilis Mayasari.

Cag ah,
Baktos simkuring: Lilis Mayasari/ LieZMaya

Korejat

$
0
0
“Leuh gusti, ari ieu teh Neng Lilis putrina si mamah nu pang gedena teh?”
”mmm...muhun" tembal kuring bari semu kerung hariweusweus ninggali sakuliling petempatan nu asa teu asing dina ingetan, kuburan aki kuring!
"hilap deui ka ema?" tanya menehna bari halon ngusapan buuk kuring
"mmm saha nya?" tanya kuring bari nyengir
"duuuh gusti ges gede deui gening incu teh, ari sugan teh moal hirup maneh teh cu!" bari ngagabrug
Kuring ngan bisa cicing bari reuwas ninggali ka palebah mata si mamah, katinggali cipanon ngareclak kana damisna.
"ieu teh buyut maneh cu, pentes w atuhda teu inget ge atuh da can pernah mangku ma uyutmah"
"Hah" kuring beuki kerung ngadengena bari teg teh hate rada sieun teu wani ngalepaskeun leungeun nu keur meulit kana awak kuring harita teh, leungeun ti nini - nini nu ngakuna yen manehna teh uyut kuring
"sa sa sanes ma uyut abdimah tos parupus sadayana ge?"
Heueuh geulis, tong sieun, tong hariwang...ma uyut mah menta widi heula sakeudeung ka malaekat pikeun panggih jeng maneh sakeudeungmah dina pangimpian"
atuhnya kuring teh beuki reuwas, cur kesang lembut kesang badag, kesang tiis kesang panas ngadenge jawabana teh.
korejat hudang ngagorejag bari rurat reret kasakuliling kamar kuring nu poek mongkleng...da puguh w geuning keur aliran listrik teh...nyiwit leungeun ngayakinkeun lamun kuring teh ges hudang alias teu keur aa dina pangimpian deui.

Cag ah, baktos simkuring: Lilis Mayasari, nu kahudangkeun tengah peuting.

Lutung Kasarung

$
0
0

Kacaturkeun di nagara Pasir Batang, Prabu Tapa Ageung ti prameswari Niti Suwari kagungan putra tujuh, istri wungkul. Nu kahiji kakasihna Purbararang, nu kadua Purbaéndah, nu katilu Purbadéwata, nu kaopat Purbakanca, nu kalima Purbamanik, nu kagenep Purbaleuwih, nu katujuh Purbasari. Ngaraos parantos sepuh, Prabu Tapa Ageung ngersakeun badé tatapa di leuweung. Nu dicadangkeun ngagentos ngeuyeuk dayeuh ngolah nagara téh Purbasari lain Purbararang, putra cikalna.
Prabu Tapa Ageung : Anaking, Bapa téh geus ngarasa kolot, kulantaran kitu Bapa rék tatapa di leuweung. Tuluy gaganti Bapa téh anu ngolah ieu nagara nyaéta Purbasari.
Purbararang : Tapi Pa? Naha lain abdi anu ngagentos Bapa téh? Lain abdi téh budak anu pangkolotna?
Prabu Tapa Ageung : Bapa milih Purbasari kusabab Purbasari téh bangun pisabareun, pibageureun, leuwih ti nu séjén. Kusabab kitu Bapa leuwih percaya ka Purbasari dina ngolah ieu nagara. Pokona mah ieu kaputusan geus mutlak jeung teu bisa dirobah deui

Tuluy Prabu Tapa Ageung indit tatapa ka leuweung.
Purbasari : Teu bisa kitu! Kuring teu narima! Kuring salaku budak cikal ngarasa dihina jeung asa ditincak hulu ku adi bungsu sorangan. Pokona kuring nu bakal ngolah ieu nagara. Purbasari, manéh indit…!!!

Purbasari diusir ti Karaton jeung dipiceun ka Gunung Cupu.

***
Kacaturkeun di Kahyangan, Guruminda putra déwata cikalna, titisan Gurian Tunggal ngimpén gaduh garwa anu sarupa jeung Sunan Ambu.
Guruminda : Ambu, abdi bieu ngimpén gaduh garwa anu sarupa jeung Ambu.
Sunan Ambu : Jung geura téangan pijodoeun hidep anu sarupa jeung Ambu. Tapi ulah torojongan, anggo heula ieu raksukan… Lutung…!!!

Janggelek Guruminda rupa jadi lutung katelah Lutung Kasarung.

***

Kocap deui di nagara Pasir Batang… Niti Suwari ngersakeun haying tuang daging lutung. Tuluy nitah Aki Panyumpit pikeun néangan lutung ka leuweung.
Niti Suwari : Léngsér! Kuring téh haying dahar daging lutung.
Aki Panyumpit : Mangga juragan.

Di leuweung…
Aki Panyumpit : Ka mana nya lutung téh? Meni ka sepi euweuh sasatoan pisan ieu leuwung téh?

Aki Panyumpit geus pegat pangharepan. Barang rék muang, dina tangkal peundeuy bet kabeneran manggih lutung keur guguntayangan. Barang rék disumpit, lutung téh nyoara.
Guruminda : Eh, Aki bet kaniaya. Ulah disumpit! Kuring téh rék ngaku bapa pulung ka Aki. Hayang betah di dunya, hayang nyaho nu ngaranna karaton.
Aki Panyumpit : Ih bisa ngomong lutung téh! Heg atuh ari kitu mah, sok geura turun!




Lutung Kasarung dibawa ka Karaton. Tapi barang rék dipeuncit, taya pakarang anu teurak, teu bias dirogahala.
Niti Suwari : Aya naon Léngsér, asa rariweuh katingalina!
Aki Panyumpit : Ieu lutung meni ka hésé dipeuncitna, na kumaha atuh ieu téh Juragan?
Niti Suwari : Pasrahkeun wé ka anak kami, sugan butuh keur pibujangeun.

Eta lutung téh dipasrahkeun ka Purbararang. Purbararang keur ngagembrong ninun barang Lutung Kasarung nyampeurkeun. Tuluy koloprak téh taropong Purbararang murag ka kolong Balé.
Purbararang : Cing lutung, pangnyokotkeun taropoong di kolong Balé!

Tuluy éta taropong téh dicokot. Ari béréwék téh dibebekeun jadi lima, sor disodorkeun ka Purbararang.
Purbararang : Jurig lutung! Taropong Aing sabogoh-bogoh dibebekeun! Léngsér! Teu sudi Kuring mah, anteurkeun Si Lutung ka Purbasari di leuweung!

Tuluy Lutung dianteurkeun ku Aki Panyumpit ka Purbasari di leuweung.
Aki Panyumpit : Neng, ieu lutung pamasihan Purbararang kanggo pibujangeun
Purbasari : Eh, Léngsér, geuning si Tétéh téh aya kénéh adilna, sanajan lutung ogé teu kunanaon, tamba keueung di leuweung. Hatur nuhun béjakeun ka si Tétéh.
Aki Panyumpit : Mangga Néng.

Caturkeun di sisi leuweung, Purbasari ngagolér dina palupuh sabebek, di hateup welit sajalon. Lutung Kasarung ngangres ninggal kaayaan putri anu sangsara.
Guruminda : Deudeuh teuing Putri téh nalangsa pisan. Kuring rék neneda ka Sunan Ambu, neda sapaat para Bujangga, niat misalin meungpeung Purbasari saré kénéh.

Raksukan digedogkeun, bray baranang siga béntang, kakasépan Guruminda kahiangan, Panejanan tinekanan, sajiadna katurutan. Jleg ngajenggleg karatonna leuwih agréng ti nagara. Tempas saré Purbasari jadi kasur tujuh tumpang, disimbut sutra Banggala, disumpal ku benang emas. Janggelek Guruminda jadi lutung deui..
Purbasari : Ya Allah, naha jadi karaton ano agréng leuweung téh? Alhamdulillah ieu kanikmatan téh meni ka ajaib.

Kabeungharan jeung kamulyaan Purbasari di gunung kasampir-sampir ka nagara Pasir Batang. Purbararang tambah sirik. Rupa-rupa akal dikotéktak, sangkan aya alesan keur ngarah Purbasari.
Purbararang : Awas manéh Purbasari! Urang bakal ngancurkeun sagalana!

Rupa-rupa ékol Purbararang, antukna PUrbasari diajak pangeunah-ngeunah olahan, paloba-loba samping, pageulis-geulis rupa. Tapi rahayat jeung jaksa mutus teu weléh Purbasari nu unggul.
Tungtungna Purbararang ngajak pakasép-kasép beubeureuh. Sakasép-kasépna lutung moal ngéléhkeun sagoréng-goréngnana manusa.
Purbararang : Purbasari, ayeuna manéh bakal éléh kusabab beubeureuh kuring mah manusa ari manéh mah beubeureuhna ngan lutung!

Purbasari ngan bisa cicing rumasa éléh, tenggekna kari saketokeung di teukteuk. Tuluy Lutung Kasarung ngagedogkeun raksukanana, baranyay hurung janggelek jadi Guruminda deui.
Purbararang : Indrajaya, paéhan éta lutung jadi-jadian, beubeureuh si Purbasari!

Indrajaya ngamuk, tapi teu bisa majar kumaha, kaungkulan kadigjayaanna.
Indrajaya : Ku Aing paéhan sia!

Dina ahirna, Purbasari ngadeg Ratu di nagara Pasir Batang jadi prameswari Guruminda. Ari Purbararang jadi pangangon. Indrajaya dihukum jadi pangarit. Nagara Pasir Batang jadi maju dina pamaréntahan Purbasri jeung Guruminda.

Carita/ dongeng diluhur tur gambar dicandak ti: Rendy Bambang Junior
Cag ah, baktos simkuring: Lilis Mayasari/ LieZMaya.
Cutatan: Wilujeng milangkala kangge kang Iman anu kaleresan nuju udur.

Egoisna kuring…

$
0
0

egoisna kuring... Mindeng pisan kuring ngaheureuyan (maksudna ngajailan) jeng sagala cara tur muslihat mitnah manehna haha *kejaaan, nyaaa maksudnamah urang duaan teh sok silih oleg sangkan jadi geuleuh, gemes, atawa pikasebeleun. Tapi oge teu jarang lamun keur heureuy kitu tungtungna teh teu saperti harepan mimiti nu tadina hayang silih gonjak sesuseurian tapi kalah jadi maranyun parasea pernah oge nepi ka ceurik nu sajadi - jadina. Tah eta sok mindeng karandapan ku kuring lamun keur mangsa hate keur rarungsing atawa kabeneran w keur sial dina waktuna.

Mood manusa teh teu salalawasna lempeng, nyeta sok robah robah lir ibarat pangombakan laut nu sasakali mempeng tarik tapi oge bisa wae ujug - ujug langsung karasa sepi ciga gaang nu katincak. Kuring kagolong manusa nu gampang pisan barobah kahayang hate, teu peduli aya sebab atawa heunteu sama sakali, tapi seringnamah ku sabab...yen nu jelas atawa sabalikna, saeutik atawa loba teu pedulilah, pokoknamah eta pasifatan kuring nu aneh. Jalma - jalma nu disakuliling kuring ges papada ngarti tabiat kuring nu hiji ieu, meureun bisa diabuskeun kana kategori nu plinplan tea, meureun oge disebut ku pasifatan nu egois nya, tapi oge da kuring teh jalma nu lumayan cukup toleran papada ngarti ningali diri *tuuuh pan plinplan.

Tapi untungnana teh, bebende kuring sabarna beak tikarep lamun keur nyingharepan sifat kuring diluhur, nya memang ges kabuktian sakali - sakali kecap nu mindeng dikedalkeun teh, samodel "i love u, akang nyaah ka salira" eta kabuktian pisan alias lain ngan sakur kecap nu teu guna samata, sabab kuringge ges ngarasakeun rada kadeudeuh manehna ka kuring sacara nyata. Sakapeung kuring sok ngarasa karunya oge ka manehna nu ditakdirkeun paamprok jeng kuring nu ngabogaan pasifatan nu pikasebelen ieu, tanngtuna moal babari pikeun manehna, kitu ge meren hatena teh bener nyaah kacida ka kuring teh, sakali deui kuring tegeskeun yen kuring ngarasa bagja jeng manehna.

Pernah dina hiji isuk kuring ngarasa bagja kacida pas hudang sare pinuh ku rasa nu kacida bungahna sono ka manehna, tapi pas beurengna kuring lier ku pagawean nu narumpuk beak tikarep nu ngamatakeun kuring naek darah, nu antukna kurinng ngan bisa amuk - amukan dina jero hate, tungtuna nu jadi korbanana mah nya bebende hate kuring sorangan nu jadi korban, kuring ambek - ambekan ka manehna teu puguh tanpa sabab hhhhh.

Engkang...hampura kuring nu mindeng nyieun salah pikasebeleun.
mugia teu bosen nyabaran :D

Resep Masak Ulukutek Leunca Oncom Teri

$
0
0

Oncom oh oncom, katuangan favorit urang sunda (komo deuih urang bandung pasti uninga sadaya ge), leunca nu seger matak segut kana tuangna, ditambih teri nu nikmat dituangna mmmm yummmy.

IMG_3183

Mangga nu bilih bade nyobian kaleresan bahanna didinya aya, atanapi sok mangga pegat eta tukang sayur nu sok ngalangkung unggal enjing atanapi ka pasar, atanapi pesen ka tukang sayur nu caket sareng bumi *halah2 kalah promosi beu!

Bahan:
- Leunca saparapat 1/4
- Sakotak oncom, atanapi upami ukuranan alit atuh mangga 2 kotak oncomna
- Teri medan/ teri biasa digoreng teras dituuskeun
- sabatang serehna diprekprek sakedik beh seungit
- Sareng dua keureut laja/ lengkuas, sami diprekprek sakedik
- Dua lembar daun salam
- Uyah sacukupna (kira - kira sasendok teh w lah)
- Gula sasendok teh oge
- Penyedap rasa anu rasa ebi, tanapi pami teu aya rasa ayam geu teu sawios
- Minyak sacekapna kangge numis
- Cai 100 Ml/ satengah gelas

Bumbu nu dilemeskeun/ direndos:
- Cabe beureum 5 siki
- Cengek 10 siki (pami kangge nu raresep kana lada/ pedas)
- 4 sihung bawang beureum
- dua sihung bawang bodas
- cikur w sakeureut/ sakedit w tong seer2 teuing

Cara masakna:
- Panaskeun minyak, teras tumis/ goreng bumbu nu direndos sakedap
- Tambihkeun oncom sareng leunca
- Tambihkeun cai, aduk - aduk cing rata, teras tutup katel dugi ka leuncana leumpeuh hipu
- Leubeutkeun salam, sereh, jeng laja, teras oseng - oseng dugi ka caina garing sareng warnana rada coklat
- Tambihkeun uyah, gula, sareng penyedap rasa
- Tambihkeun terina, aduk - aduk dugi ka garing atanapi sakumaha salera nu dipikahoyong.
- Siap disayogikeun, dituang sareng bonteng kurupuk...aiiih nikmat!

Catetan: Bahan Leuca tiasa oge digentos ku cangkang tangkil pami nu resepmah, cara masakna sami bae…tah sapertos gambar dihandap ieu…

IMG_3196

Mangga, wilujeng...mugia kaangge.
Cag ah, baktos simkuring: Lilis Mayasari/ LieZMaya.

Toko Kaset Online kapalay.Com

$
0
0

Duh tos lami tara mosting gening, da kumaha atuhnya teu gaduh pisan ideu sareng kaleresan nuju pakupis ku padamelan hehe. Postingan ieu mung hoyong nguningakeun ka para saderek sadaya yen saupamina hoyong ngagaleuh kaset – kaset wayang Giriharja (Asep Sunandar Sunarya)/ Tembang kasundaan sapertos Darso, Ida Widawati, Nunung Nurmalasari, Bobodoran Si Pohang/ Ohank, Rafli Sunandar,  jsb. mangga bujengan wae situs www.kapalay.com Alhamdulillah simkuring parantos nyobian mesen, servicena kirimanana enggal  dikintun, rapih sareng kaset – kasetna original namung mirah.

CIMG9822 CIMG9826

Mangga, wilujeng...mugia kaangge.
Cag ah, baktos simkuring: Lilis Mayasari/ LieZMaya.

Curhat tukang Goong ka Mang Cepot

$
0
0

Ieu carpon lucu kenging simkuring browsing…tamba teu update pisan, mangga diaos…mugia tiasa ngahibur.

 

 

“Pot kadieu euy dewek nek curhat!”

“Lah paling silaing mah sirik lantaran dunungan kawin deui nya!”

“Lain euy Pot, kieu yeuh….dipikir ku dewek, geus mang taun taun dewek jadi tukang goong, tapi hirup teh kieu jeung kieu we teu menyat menyat!”

“Jadi hayang naek gajih kitu?, bebeja atuh langsung ka dunungan!”

“Ah kuriak dibaeudan sauumur mun dewek wakca hayang naek gajih, padahal gawe teh kaasup beurat euy, najan ukur nakolan nu ngajendol, tapi kudu konsentrasi pinuh, malaweung saeutik, sora goong teu ninggang kana wirahmana,balukarna dunungan, enya kidalang tea, molotot, nu lalajo hahauk, kitu deui maneh Pot pipilueun protes da heueuh karasa ku dewek mun keur ngigel sora goong teu nenggel kana blaktukna,cawerang deuleu…!”

“Heu heu….tobaaaattttttt…..mangkana mun keur manggung tong nundutan wae atuh!”

“Teu nundutan kumaha atuh Pot, manggung noron tilu poe tilu peuting, teu karasa ngalenyap nepikeun ka ngimpi sagala!”

“Beu etah keur nabeuh goong nepika bisa ngimpi sagala, ngimpi naon kitu?”

“Ngimpi narokan suluh!”

“Heu…heu…paingan sora goong jadi nyerecrek ka mana mendi, da meureun rarasaan keur narokan suluh nya!”

“Mun saimbang jeung gajihna moal nepika nundutan kitu meureun Pot!”

“Memangna gajihna UMR kitu?”

“Lain UMR tapi UMN, Upah Minimum Nayaga!”

“Setatusna kumaha?”

“Tah eta dadalan aya sistim outsourching tea, ti baheula ngan kontrak jeung kontrak we gawe teh!”

“Heu..heu…tobaattttt….uing mah tibalik euy, ku dalang geus diangkat karyawan tetap tapi teu digajih gajih malahan tas manggung,sok langsung dibebeskeun kana kotak!”

“Teu nanaon teu meunang gajih ge Pot, pan silaing mah teu beuki kejo, sedengkeun dewek teu manggih kejo sapoe, ngiceup ge susah deuleu!”

“Heueuh ari kitu tea mah, ke…. ke…. kunaon bet tungang tengeng kana sarung uing, neangan naon?”

“Puguh dewek teh keur manggih kareuwas euy, panakol goong leungit, mun nyaoheun leungit mana teuing dunungan hohoak bari molotot!”

“Leungit dimana?”

“Pan biasana mun tas manggung panakol goong sok dibawa ka imah!”

“Keur nanahaon dibawa kaimah?”

“Keur ngabebenjokeun budak, mun budak gegerelengan ceurik lantaran hayang jajan es krim,tinggal ngasongkeun panakol goong meunang ngagulaan!”

“Heu…heu..tobaaatt..ammmpyunnn…nepika kituna,tapi naha bet jor jor sungkub singkab kana sarung dewek da dewek mah teu rumasa nyumputkeun!”

“Ah pasti disumputkeun siah, buktina dijero sarung maneh aya nu ulang ulangan!”

“Heu..heu..tobaaaaattt…ieu mah lain panakol goong tapi panakol bedug da rada panjang!”

 

Hatur nuhun kangge Sumber carita: Fosclub.wordpress.com

Sumber Gambar: Griffith.edu.au

 

Cag ah, baktos simkuring: Lilis mayasari/ lieZMaya.Web.ID


Pileuleuyan Kang Ibing

$
0
0
Innalillahi wa innailaihirojiun, parantos Mulih ka jati mulang ka asal salah sawios seniman sunda nu tos kamahsyur Raden Aang Kusmayatna Kusumadinata atanapi nu akrab nami ngetopna nyaeta Kang Ibing tea, numutkeun sumber media Almarhum kang Ibing teh parantos ngantunkeun dinten kamari Kemis (19/8) sakirar tabuh 21.00 WIB (sasih romadhon, mugia khusnul khotimah, Amin) di Rumah Sakit Al Islam Bandung karna serangan jantung dina yiswa 54 taun. Mugia ditampi iman Islamna dicaangkeun pakuburanana sareng kulawarga nu dikantunkeun mugia cing tabah…,

Dihandap dimkuring nyandak kopian wawancara Kang Ibing dina wacana Rek Dibawa ka Mana Seni Sunda? - Galamedia, ku waas duuuh emut kana kakocakan anjena pami nuju ngabodor kapungkur janten “Si Kabayan” leres – leres nyangreud dina hate sareng DAMAS-na.

--------------------------------------------------------------------------------

Minggu, 16 Mei 2010

Rek Dibawa ka Mana Seni Sunda?

BERBICARA tentang hiburan seni Sunda, tidak akan terlepas dari sosok yang satu ini. Dulu, lelaki ini dikenal sebagai pelawak ketika masih aktif di D'Kabayan. Kini dia menjadi seorang penceramah, namun unsur bodor-nya masih kental.
Walaupun ia dikenal sebagai penceramah, namun tidak semua orang tahu kalau lelaki ini merupakan pemimpin Pondok Pesantren Baiturrahman Bandung yang berpusat di Ujungberung, Bandung. Meski sering berdakwah, orang-orang tetap menyebutnya Kang Ibing. Nama lengkap lelaki ini Kusmayatna, kalah populer dengan nama Kang Ibing.
Wartawan "GM", Kiki Kurnia berbincang-bincang dengan Kang Ibing seputar perhatian generasi muda terhadap seni Sunda. Pasalnya, banyak orang mengatakan generasi muda sekarang seperti sudah tidak peduli, bahkan mulai melupakannya. Benarkah demikian? Berikut petikan wawancaranya.
GM: Selain berceramah, kesibukan apa yang Akang lakukan saat ini?
Kang Ibing: Sebentar, sebelum Akang menjawab lebih jauh, sebaiknya ada yang perlu diketahui oleh masyarakat. Nama Akang sebenarnya Kusmayatna, namun masyarakat, terutama para wartawan, sering salah menuliskan nama Akang dengan sebutan Ibing Kusmayatna. Nama Ibing adalah nama landihan (alias) ketika Akang masih aktif di D'Kabayan dan menjadi nama tenar hingga sekarang. Jadi, jangan salah tulis lagi.
Kesibukan Akang saat ini, selain berceramah, ya ngurus domba dan mengajarkan seni pencak silat bagi warga sekitar rumah.
GM: Berbicara masalah seni Sunda, bagaimana perhatian generasi muda saat ini terhadap seni Sunda?
Kang Ibing: Kalau dibilang kurang perhatian bisa saja, tetapi banyak pula generasi muda yang senang pada seni Sunda. Buktinya, banyak lahir seniman muda, entah itu seniman tari maupun seniman hiburan lainnya, seperti penyanyi pop Sunda di Kota Bandung dan daerah lainnya. Namun, yang tidak peduli lebih banyak lagi. Bahkan generasi muda sekarang banyak yang tidak mengenal bahasa Sunda. Jika sudah tidak mengenal bahasa Sunda, artinya mereka sudah tidak mencintai budayanya sendiri.
GM: Bagaimana dengan perkembangan pop Sunda?
Kang Ibing: Akang melihat banyak perubahan yang signifikan, namun tidak terlalu ekstrem. Masyarakat masih menyukai seni pop Sunda, ini disebabkan perkembangan dunia hiburan.
GM: Pandangan Akang tentang dunia lawak Sunda?
Kang Ibing : Dunia lawak Sunda saat ini jelas mengalami keterpurukan. Kalaupun ada yang muncul, tidak ada yang bangga menggunakan nama dengan nuansa kesundaan. Dulu, ada grup D'Bodor, dalam bahasa Indonesia berarti 'melawak'. Terus ada D'Kabayan yang identik dengan nama kesundaan. Sekarang apa? Kalaupun ada, nama grupnya SOS yang jauh dari kesundaan.
GM: Saat ini 'kan muncul seorang pelawak asli orang Sunda, yakni Sule atau Sutisna jebolan SOS. Apakah sudah mewakili bangkitnya dunia lawak Sunda?
Kang Ibing: Ceuk Akang mah belum. Memang Sule sering menggunakan bahasa Sunda dalam lawakannya, tapi jumlahnya sangat sedikit dibanding dengan menggunakan bahasa Indonesia. Sule memang orang Sunda, tetapi manehna leuwih sering ngagunakeun bahasa Betawi. Bukan hanya itu, film maupun sinetron yang ditayangkan di televisi lebih banyak menggunakan bahasa Betawi. Artinya, bahasa daerah mulai dilupakan oleh para pemainnya, walaupun mereka dari berbagai daerah.
GM: Solusinya bagaimana Kang, agar generasi muda Sunda tetap "mikacinta" seni Sunda?
Kang Ibing: Solusinya mah, ya keluarga harus mau mengajarkan bahasa Sunda dan seni tradisional Sunda. Bukan itu saja, sekolah pun harus aktif menggunakan bahasa Sunda dan memperkenalkan seni tradisional Sunda. Jangan terlalu mengandalkan pamarentah, da pamarentah boga keterbatasan. Nu paling dekat jeung barudak kan kolotna sewang-sewangan.
Akang ngarasa bingung, rek dibawa kamana seni Sunda ayeuna? Boh ku pamarentah maupun para pelaku seni Sunda. Buktina, ongkoh ngangkat seni budaya Sunda, tapi bahasa nu digunakeun rata-rata bahasa Indonesia. Selain itu, Kota Bandung sebagai pusat budaya Sunda, tetapi teu puguh oreintasina. Tong nanya ka Akang oreintasi seni budaya di Kota Bandung jeung Jabar. Soalna, generasi mudana jeung pamarentahna siga nu api lain ka seni Sunda.
GM: Bagaimana dengan penghargaan pemerintah terhadap para pelaku seni dan budayawan di Jabar?
Kang Ibing: Penghargaan pamarentah mah tentantif, bergantung niatnya ke mana, apakah untuk pengembangan dan pelestarian seni Sunda atau karena maksud lain. Akang tidak mau berkomentar banyak. Bagaimana masyarakat saja menilainya, nanti masyarakat juga yang tahu jawabannya.
GM: Sedikit menyimpang Kang, bulan depan ada perhelatan Piala Dunia 2010. Bagaimana prediksi Akang?
Kang Ibing: Masalah bola ge sabenarna budaya, oge bisa disebut seni. Buktinya di Indonesia, sepak bola sudah menjadi budaya. Sedangkan seninya, bisa dilihat dari permainan yang dilakukan para pemain bola di tengah lapangan.
Ari soal bola mah Akang lain ahlina. Tapi semua tim yang masuk putaran final adalah tim yang terbaik. Akang belum bisa memprediksi tim negara mana yang akan menjadi juara. Semua pertandingan pasti berjalan seru dan mengasyikkan. Yang pasti, Akang mah memfavoritkan tim Brasil. Pokona Brasil! **

Duh pileuleuyan kang, sadaya jasa kangge dunya seni terutamina Seni Sunda pasti masih keneh bakal diancik dinu hate. Cag ah,
Baktos simkuring: Lilis Mayasari.

Sisi Padang Panjang

$
0
0

lady_of_the_lake_by_Blade707

Bentang – bentang baranang
Maturan kuring nyorangan merengan bulan sapasi
Tiris kalimpudan halimun ipis harita Jungjunan
Sacarang endah nya pedah anjen cenah rek datang nyanding herepan urang

Naha poek halimun teh beuki kandel beuki tiris
Kakangen teh ges montel kacida dina dada
Naha salira teu katinggal irung – irungna acan
Dug deg hate hariwang ngarep – ngarep nu dipika melang

Naha kamana atuh Jungjunan salira teh
Dugi enjing panon poe tos moncereng jangkung
Gening taya wae laratanana

Sabulan ngadukdukan angeun neang nu jadi kakasih
Hor ceunah gening salira teh tos tilar dunya di jati Asih
Asa kabentar gelap tengah poe ereng – erengan
Kuring ngaheuluk sorengan dipadang panjang
Nyinghareupan patilasan jasad salira nu angkat nyorangan

Duh engkang pujaan hate, Jungjunan qolbu Euis
Poe ieu ges sataun Anjen mulang
Masih teu ilang teu kurang kanyaah kasono kanggo Anjen

Da Cimata teh bongan teu saat – saat wae
Isukan tungguan Euis nyusul di leuwi bulan disisi padang panjang

Duh engkang pujaan hate, Jungjunan qolbu Euis
Poe ieu ges sataun Anjen mulang
Masih teu ilang teu kurang kanyaah kasono kanggo Anjen
Da Cimata teh bongan teu saat – saat wae
Isukan tungguan Euis nyusul di leuwi bulan disisi padang panjang

-----------------------

Baktos simkuring, Lilis mayasari/ LieZMaya – Sajak nu ker ngahuleng sono kakasih peuting ieu.
Image: lady of the lake by ~Blade707 DeviantArt.

Antisipasi kaleungitan sendal

$
0
0

sandalKpk Meureun diantara anjeun sakalian aya anu kungsi kaleungitan sendal, komo leuwih ti sakali waé boh keur juma’ahan atawa nganjang ka imah batur atawa di lingkungan buruan imah sorangan oge? beu Kacida!. Tah Pikeun anjeun anu kungsi ngalaman kajadian eta, tangtu karasa pohara gendokna lain????
Di handap ieu aya Tips anu meureun cocog pikeun anjeun sangkan henteu kaleungitan sandal deui.

1).Entong maké sendal Branded, kawas: Neke, Adidos, ato anu séjénna, Pake we sendal anu sakali paké (emang aya kitu nya???)

2).Lamun anjeun kapaksa maké sendal Branded, simpen w sendal anjeun di tempat anu pajauh, contona sendal palebah katuhu anjeun, anjeun simpen di Masjid Istiqlal, tah senengkeun sendal anu palebah kéncana anjeun simpen di Stasion Gambir.

3).Paké Bakiak ari jang 3 penumpang mah, ciga anu sok dipaké dina pasanggiri 17 Agustusan.

4). Paké Password sarta alarm dina sendal anjeun.

5). Pasang kaméra & Tracker kalayan GPS sacara demit dina sendal anjeun, ambéh anjeun bisa ngawaskeun di mana posisi sendal anjeun lamun sendal anjeun di paok.

6). Jadikeun sendal anjeun minangka Accesoris anu dikalungkeun dibeuheung atawa jadikeun anting - anting.

7). Pesén sendal dina wangun kotak amal, salain sendal anjeun kahindar ti aksi dipaok, mangka anjeun ogé baris meunangkeun sumbangan amal sugan.

8). Gunakén sendal anu béda, sendal palebah katuhu kelir kayas kalayan hiasan kembang panonpoé, palebah kénca kelir konéng kalayan hiasan sirah tangkorak.

9). Gunakeun nomer sendal anu béda, misalna sendal palebah katuhu nomér 37, sarta palebah kénca nomér 45.

10). Atawa paké sendal anu katuhu duanana atawa kénca duanana

11). Tong hilap sok mawa ranté beusi anu panjang, anjeun bisa ngaranté sendal anjeun dina awak anjeun, ku kituna lamun sendal anjeun rék dipaok, anjeun baris meunang tanda mangrupa tarikan/ kenyangan.

12). Modifikasi sendal anjeun kalayan nambahan manik-manik, payet dll atawa kalayan nyieun bolong di tengah sendal anjeun, ku kituna sendal henteu bisa dipaké nu baris nyieun ilfil si-calon tukang maok eta.

13). Nunda sasobek kertas di luhur sendal anjeun anu aya tulisan ‘Sendal ieu boga aparat’ ; ‘Kredit sendal ieu tacan punah’ ; atawa anjeun tulis émbaran yen ‘Ieu lain sendal, sumpah ieu mah lain sendal..’

14). Tah tips nu terakhir mah Tips pang jitu nyaéta: Pake we sapatu, ku kituna anjeun moal kungsi kaleungitan sandal deui InsyaAlloh.

Hehe, tos atuh ah tong colohok macana, usap atuh eta umbelna…seurina tong tarik – tarik teuing bilih disangki nu janten gelo gara – gara ical sandal…apan atuh isin hihi :P

Cag ah, Sing emut eta gening pesen bang Napi “ingat…kejahatan bukan hanya terjadi karena ada niat pelakunya…tapi juga karena ada kesempatan…waspadalah…waspadalah!!!”


Baktos simkuring: Lilis Mayasari.
Sumber carita basa Indonesia ti séér carita di Google.
Image: apriliaagusta.blogsome.com

Carpon: Nu anggang nu dipikameulang

$
0
0

Nu anggang nu dipikameulang



“Kang ari basa wengi uih tabuh sabaraha?” pok pamajikan kuring basa keur nyiapkeun sasarap di dapur rebun keneh sabada solat subuh.
“Tabuh sabelas Neng” bari sok nyomot goreng sangu haneut lada karesep kuring jeng parakedel kentang.
“ooh meni weungi – weungi teuing atuh ayeuna mah nya uih teh?”
“Muhun nyèta apanan nuju aya deadline di kantor teh padugdeg waè ku boss di hardik wae sa-divisi akang teh…sok ngamuk teupupuguh geura”
“duh boa – boa nuju kadongkapan tamu panginten kang ti Cibeureum hehe”
“hisss ti iraha lalaki menstruasi atuh Neng” tembal kuring bari nyerengeh
“Ari basa weungi akang nu ngalihkeun Eneng ka kamar teh?”
“nya muhun atuh, na saha deui gèlis ari sanes kakang Restu lalaki pujaan hate eneng mah”
“iiih akang mah kitu da” pok pamajikan kuring bari semu umat imut
“nya mangkaning atuh apanan Neng teh gening da beuki beurat ayènamah…meuni langsung hah heh hoh ngesang akang mangkuna ge bari ngan sakur kakamar, komo lamun ka Cikopo nya haha”
“Enya yeuh kang, beurat awak Eneng teh janten naek tilu kilo geura” bari manyun
“Duh..duh tong manyun atuh ngewa ah katinggalna geulis, keun we atuh sawioslah nya teu nanaon, eta teh cingcirining Eneng teh bagja janten isteri akang, da upami meotan mah engke pajarkeun teu dipasihan tuang atuh ku akang, diseuseulan keh akang ku abah sareng ambu” kuring ngupahan pamajikan kuring bari nyèkèl tonggong leungeunna.
“Alhamdulillah, atos ah sarapanana…akang angkat heula damel nya Neng milari rizky heula kangge Tuanku permaisuri enjing…kangge balanja ka Supermarket sareng moll, teu hilap pasar Caringin hehe”
“Iiih akang meh meuni teu ikhlas kitu nya”
“yeeeh naha kitu, nya ikhlas atuh ridho Lillahita’alla kanggo Nyai nu geulis pupujaning hate akang tea mah”
“Hehe, nya jug atuh geura miang ka Bandung, uihna nyandak rizky sakarung” tembalna bari seuri manis halimpu nu matak genah karasa kanu hate, asana teh sakumaha capena pagawean kaubaran, kabayar ku pamajikan kuring.
“Kade nya ati – ati neng di bumi, ulah waka dibuka panto teh upami teu acan aya akang mah”
“muhun kang InsyaAlloh, jug kade akang cing ati – ati dijalan, sèèr minum…entong telat tuang, ku Eneng diantosan dibumi”
“mmm tapi engke teu kedah ngantosan deui nya, tuang w tipayun upami akang teu acan uih tabuh dalapan mah, berarti kapaksa akang bade ngalembur deui. Eneng langsung w kuleum tipayun di kamar, ulah diluar bilih leubeut angin ah”
“Muhun atuh, upami tiasa mah enggal uihnya kang”
“Muhun InsyaAlloh, mangga atuh Assalamu’alaikum”
“Waalaikumusallam” nya kuring indit bari ngagolosorkeun leungeun katuhu, langsung diadekeun kana biwirna nu ipis beureum tuluy kuring nyium tarangna. Tancap gas motor tuluy ngaberengbeung ka kantor”.

***

Jarak antara ti imah ka kantor teh lumayan jauh, sajam kuring diuk dina motor merik waktu beh nepi teu leuwih ti jam dalapan. Atuh da leubar lamun telat teh gajih langsung dipotong opat persen. Tapi hanjakal poè eta jalan teh macet pisan kacida, ceneh mah aya kacilakaan tabrakan motor jèng mobil di leubah parapatan jalan Baleendah. Hate kuring gès dugdeg we sok sieun kabeurangan, kapaksa kuring muter jalan ka jalan alternatif Banjaran Soreang, kuring ngabèrengbeung tarik nincak gas haar gening sarua keneh we macetna teu kira – kira…kabeneran aya kacilakaan oge ceunah “beu mèni bisa kabeneran kitu, kuring ngajerit dinu hate!!!”.

Lièk ninggali kana jam tangan gès nincak jam tujuh leuwih saparapat, sajam kuring pasiksak dinu kamacetan jalan...handeueul kacida dina hate, tapi mun ras inget ka pamajikan nu ngadadagoan di imah asa kaubaran nyabar - nyabarkeun hate beh jadi tiis deui...duuh Neng, akang lope Eneng heuheuy prikitiewww!

Tubikontinyu heula ah sodara2….tunduuuh hehe
Bekasi, 25 November 2010 - tengah weungi hese peureum!

Poék mongkleng

$
0
0

















Duh Indung,
peuting ieu kuring nyawang lalamun
sono médar waktu nu gés kaliwat
cing ronghéak ngababarak sukma

Duh bapa,
Isukan hirup bét asa nyiksa
Kamana deui lumpat teh teu kahontal
katuhu jéng kenca teu weuléh katinggali poék
kitu deui hareup jéng tukang ciga nu mongkléng

Na kudu kamana deui kuring ngajugjug
barieukeun sariak awak...
bét asa kucape mépéndé hate
nampér sésék dada kapaneurinakeun

- Duuuh Gusti Nu Maha Wélas tur Maha Asih, hampura Abdi jalma nu saliwang nu sok poho nalipak awak -

Terjamah Kamus Bahasa Sunda - Indonesia Online

$
0
0

#Ingin belajar Bahasa sunda online?
#Sedang mencari kamus sunda online?
#Ingin menjadi calon menantu Orang sunda tapi sama sekali gak ngerti sunda?
#Ingin menarik perhatian pacar sunda anda?
#Takut di maki dan ditertawakan oleh calon mertua anda?
#Pusing dibecandain sama temen sunda satu kost2an anda?
#Pusing dengan kata/ kalimat sunda yang tidak anda mengerti...penasaran yah? wkwkwkwkwk *bentarrrr....ketawa dulu yah :))*

Ehmmm Don wori bi hepi gayes, berdasarkan permintaan dari teman - teman dan pembaca setia Blog LieZmaya.Web.ID *ceileeeh gayanya*, maka sekarang Bagi anda yang tertarik dengan bahasa sunda dan ingin belajar bahasa sunda namun terkendala dengan kata - kata/ kalimat sunda yang kurang di mengerti, silahkan tanyakan di form komentar halaman dibawah ini, InsyaAlloh saya akan bantu sebisa mungkin untuk menjawabnya untuk anda. Berlaku juga untuk orang sunda sekali pun yang masih kurang mengerti basa sunda, katakanlah ini adalah kamus online basa sunda ya.

Note: namun mohon untuk tidak memberikan saya PR yang kurang beradab yang mana dapat membunuh otak dan waktu saya karena bahan translete yang kepanjangan hehe...maksimal 1 kalimat okeh! Dan mohon kesabarannya untuk menunggu karena keterbatasan waktu saya juga untuk berkutat dengan pekerjaan saya sehari - hari, namun saya akan berusaha secepat mungkin untuk segera mereply pertanyaan dari anda ^_^.

Diniatkan dengan Ibadah, mari sama - sama belajar Bahasa sunda yah, dengan senang hati dan bangga, saya akan membantu anda...
Lilis Mayasari/ LieZMaya.




Atau silahkan coba fitur terjemahan disini, sumber (tarjamah.sabilulungan.org).

Kempelan Bobodoran Sunda MP3 Cangehgar, kang Ibing, wayang Cepot, Bi Ijem, dkk.

$
0
0

1. CANGEHGAR (CARITA NGENAH DAN SEGAR)

Dina kasempetan ayeuna, simkuring hoyong babagi MP3 Bobodoran Cangehgar (Nu parantos di puter dina radio RAMA FM Bandung) teu hilap oge Bodornya Almarhum kang Ibing, Bi Ijem, Capot (Dalang Asep/ Ade Sunandar Sunarya Giri Harja) anu pohara lucu sarta anu pasti baris nyieun urang ngakak kakocok patuangan haha.

Mangga yeuh Linkna dihandap ieu, langsung bae di unduh akang akang ceuceu:

CANGEHGAR A.mp3
CANGEHGAR B.mp3
CANGEHGAR C.mp3
CANGEHGAR D.mp3
CANGEHGAR E.mp3
CANGEHGAR F.mp3
CANGEHGAR G.mp3
CANGEHGAR H.mp3
CANGEHGAR I.mp3
CANGEHGAR J.mp3
CANGEHGAR K.mp3
CANGEHGAR L.mp3
CANGEHGAR M.mp3
CANGEHGAR N.mp3
CANGEHGAR O.mp3
CANGEHGAR P.mp3
CANGEHGAR Q.mp3
CANGEHGAR R.mp3
CANGEHGAR S.mp3
CANGEHGAR T.mp3
CANGEHGAR U.mp3
CANGEHGAR V.mp3
CANGEHGAR W.mp3
CANGEHGAR X.mp3
CANGEHGAR Y.mp3

2. CANGEHGAR (CARITA NGENAH DAN SEGAR) TELKOMSEL

CANGEHGAR TELKOMSEL BAHASA CINA NA BAG 1.MP3
CANGEHGAR TELKOMSEL BAHASA CINA NA BAG 2.MP3
CANGEHGAR TELKOMSEL BAHASA CINA NA BAG 3.MP3
CANGEHGAR TELKOMSEL BAHASA CINA NA BAG 4.MP3
CANGEHGAR TELKOMSEL BAPA LOBA PISAN.MP3
CANGEHGAR TELKOMSEL BEDA LALAKI AWEWE BAG 1.MP3
CANGEHGAR TELKOMSEL BEDA LALAKI AWEWE BAG 2.MP3
CANGEHGAR TELKOMSEL BUDAK HOYONG NYUSU.MP3
CANGEHGAR TELKOMSEL JAMAN WALANDA.MP3
CANGEHGAR TELKOMSEL KAKARA NAIK KAPAL.MP3
CANGEHGAR TELKOMSEL KANYAAH.MP3
CANGEHGAR TELKOMSEL NINI BARIS.MP3

3. DONGEN KANG IBING +

Download Dongeng dari kang Ibing  seru Banggettt…

Dongeng kang Ibing +.mp3

4. Ngaronda Kang Ibing + Cepot + Ijem

Download Bobodoran Kang Ibing+Cepot+Ijem

5. Doa Perkawinan Nu Geloo

Download Doa Kawin versi Nu Gelo.(ziddu)..

4shared

6. Kang Ibing Bebesanan jeung Mas Sastro

Download Bebesanan 1

Download Bebesanan 2

Sumber asli artikel (kalebet gambarna) Bodor ieu di cutat ti: aslisunda.wordpress.com

Cag ah, mugia katampi ku ki dulur sadaya
Baktos simkuring: Lilis Mayasari. Hatur nuhun.


Carpon: Baju Panganten Pulas Emas

$
0
0

Pasangan-Pengantin-Sunda Ari embung, rek kumaha deui? Saleuheung teu bogoh wungkul mah, kapaksa-kapaksa oge meureun daek we ngalayanan. Ieu mah keur teu bogoh teh, ah, teu hayang we. Ongkoh awak asa pasiksak tas nangtung meh opat jam. Teu mararatut-mararatut oge diberenyeh-berenyehkeun biwir teh, ambeh katembong rada amis, tamba jamedud teuing.

Kakara bisa cucul-cucul teh ngahaeub ka magrib. Mani asa areungap. Tuur leklok. Leungeun ge karasa cangkeul. Balas sasalaman. Lain hajat leuleutikan. Bapa sasat mupugkeun tali kanjut. Hajat pamungkas. Euweuh deui kawinkeuneun. Ondangan nu datang ge leuwih ari sarebu mah. Kahayang kuring hajat di hotel bintang opat teh. Ambeh ari beres teu kudu gura-giru balik, da disayagikeun kamar dua. Nu hiji mah suit room keur honey moon. Nu hiji deui VIP, bisi aya kulawarga nu rek marengan. Digugu, da nu mayarna, bapana Mas Edo. Dina emprona mah taya saurang-urang acan nu maturan. Salurti kituna mah. Paduduaan we.

Kaciri kolot teh barungaheun pisan, kuring daek dikawinkeun tereh-tereh teh da tadina mah teu weleh nolak. Rarasaan teh can manjing umur. Kakara beres kuliah. Kahayang teh ke heula, itung-itung nyeunghap, sakola saumur-umur. Kudu gura-giru kawin teh meungpeung abah jagjag keneh, ceuk umi mah.  Sabalikna, ceuk abah, meungpeung umi jagjag keneh. Ongkoh pisalakieunana oge apan geus ngadagoan kuring ti keur di SMA keneh.

Rada reuwas basa Mas Edo jeung kolotna datang nanyaan teh. Euweuh iber ti tadina. Ujug-ujug nanyaan weh. Asa teu kungsi silitalek. Enya ari deukeut tea mah jeung Mas Edo teh. Ti keur di SMP keneh malah, sok mindeng ka imah. Deukeut kitu we teu dibarung ku rasa sejen, komo make aya sir mah. Asa ka lanceuk. Atuda babaturan Kang Eri, lanceuk kuring nu panggedena. Harita ge, kuring keur di SMP kelas dua, Kang Eri jeung Kang Edo mah geus karuliah. Boh kulawarga Mas Edo boh kulawarga kuring, sok silianjangan. Komo sanggeus Kang Eri kawin ka barayana Mas Edo mah, asa katalian. Beuki raket we duduluran teh.

Umi mimitina mah. Keur kelas tilu SMA, kawas nu ngocal-ngocal. Pajah teh, umi mah atoh mun Mas Edo jadi minantu. Teu kagok mianak. Kahayang umi teh pada ngaheueuhan, pangpangna mah ku Kang Eri jeung Ceu Emay. Ari sorangan, teu sirikna jejebris. Teu hayang. Teu bogoh saeutik-eutik acan. Piraku kudu kawin ka lalaki nu sasat geus jadi lanceuk pituin. Teu. Teu boga niat kawin tereh-tereh deuih. Piraku ari Kang Eri jeung Ceu Emay tamat kuliahna, ari kuring kudu enggeusan semet SMA. Asana teh, teungteuingeun umi mah. Naha teu dikawinkeun ka Ceu Emay we bareto teh. Babad ari jeung Ceu Emay mah, umurna teu ganjor teuing. Geuning Ceu Emay kalah kawin ka urang Prancis.

Ti harita, ngahaja rada ngajauhan Mas Edo teh. Teu cara sasari, diuk ge sok hayang pagegeye. Lalajo mindeng. Ka mana-mana sok diaanteur. Rarasaan teh da ka lanceuk tea. Teu ragab teu naon. Tapi da Mas Edona ge teu asa-asa. Nyaan miadina teh. Sugan sok beda kituh, pedah deukeut jeung kuring, parawan nu sumedeng beger. Mas Edo mah angger, ngaping ngadidik. Keur SMP remen dianteurkeun ka sakola, dibonceng kana motor. Geus di SMA, malah keur kuliah ge, kitu keneh we. Bedana teh ganti tina motor kana mobil. Ku umi dititah nganteur ka dokter ge, daekeun we. Lain ka kuring wae kituna teh, ka Ceu Emay ge sarua. Memeh boga salaki mah, sagulung sagalang we jeung Mas Edo teh ilaharna adi lanceuk.

Boh Ceu Emay boh kuring, teu boga rasa bogoh teh atuda Mas Edona kawas nu teu beger. Rengkak paripolahna ge siga awewe. Tara kabejakeun sok ngaheureuyan awawa ti keur sakolana oga. Eta pangpangna mah, pangna kuring teu bogoh oge, asa papada awewe. Lain kitu ari lalaki mah. Kuring mah hayang teh ka lalaki nu nyaan lalaki. Lain nu palaya-peleye kawas Arjuna. Hayang ka nu dangah kawas Gatotkaca. Ari Mas Edo, karesepna teh kalah kana masak, nyieun desain baju. Lalaki naon siga kitu.

Henteu wani ari nyebut Mas Edo banci mah. Da ari papakeanana mah angger cara ilaharna lalaki. Tapi ana ditelek-telek, kawas  bogoheun ka Kang Eri. Basa Kang Eri kawin ge, Mas Edo mah kalah indit ka Singapur. Pajah teh riset. Ketang, eta mah panyangka kuring we. Teu diobrolkeun ka sasaha ge, bisi suudon.

Mas Edo nu ngalaanan pakean panganten jeung memeres buuk urut disasak oge. Teu sirikna salambar-salambar disisiran make cai. Atuda nu nyieun rarancang pakean panganten oge Mas Edo. Pidua-bulaneun deui ka akad, geus anggeus baju panganten keur kuring teh. Ngahaja rada digedean, saluhureun ukuran awak kuring. Model kiwari mah fenomenal look tina singset kana gobroh, pajahkeun teh. Sabodo teuing. Teu nyaho teusing kana sual mode mah. Kuma ahlina we. Dina emprona mah angger we sabudeur awak diopnesel, da cek kuring, teu saringset asa gabrah-gobroh, siga meunang nginjeum. Apik pisan. Pakean teh diasupkeun kana pop nu teu sirahan  tea.

Sibeungeut we, da rariged, beungeut panganten tea, diriasna ge apan sakitu kandelna. Acan mandi mah. Engke we ari lilir, kajeun tengah peuting ge. Teu kuat ku tunduh. Teu sirikna lep-lepan keur solat magrib oge.

Mas Edo mah gancang cucul-cuculna teh da lalaki. Beskapna digantungkeun ngahiji jeung calana sontog nu tungtungna dipasmen. Cenah mah gaya campuran antara modeu Barat jeung Sunda. Teuing, nu karitu mah Mas Edo ahlina. Salin ku piama kekembangan, bungur saulas, karesepna jeung karesep kuring deuih pulas bungur ngora teh. Diuk dina ranjang, gigireun. Sukuna ngarumbay kana karpet kandel nu ngampar sakuliah kamar.

Kadenge sawareh, basa Mas Edo, nyekelan peupeuteuyan. Ramo dirames. Bari nyium tarang, Mas Edo nyarita lalaunan.  

"Sing jongjon we kulem. Wengi tadi apan teu kulem," pokna. "Bilih ngaganggu, Edo mah bade beberes di kamar nu itu." Angger, da ti bareto ge sok nikukur Mas Edo mah.

Pakean panganten teh diringkid ka kamar VIP di peuntaseun ngan kahalangan ku gang wungkul. Surtieun pisan salaki teh, peuting eta mah kuring embung kaganggu, hayang sare tibra, itung-itung mayar hutang. Teu sarena ge aya we tilu peuting mah, rek hajat teh.  Atoh ditinggalkeun teh. Balik-balikanan aya di kamar. Ragab. Teu bisa disumputkeun, embung! Kacipta mun kudu papanganten jeung Mas Edo. Asa, asa naon kitu? Ah, garila we. Ragab.

Inget ka dinya, pitunduheun teh bet ngurangan. Ras kana nasib. Boga salaki teh bet, beda pisan jeung kahayang. Apan kuring mah resep teh ka tukang maen bal, tentara, pilot, atawa nu sok ngalalana. Ari koceplak teh meunangkeun lalaki miyuni bikang. Breh umi ngalangkang dina ingetan. Nu kitu tea mah umi. Bongan maksa. Rek dibales, sina ibur, kuring teu daek ngalayanan nu jadi salaki. Ti peuting munggaran tepi ka iraha wae oge, moal. Carekna moal teh, moal.

Tapi lila-lila bet jorojoy aya rasa karunya jeung make sieun doraka sagala. Apan Mas Edo teh ayeuna mah geus jadi salaki. Tadi beurang ijab kobul di hareupeun wali jeung panghulu. Pisakumahaeun teuing benduna abah jeung umi mun seg uningaeun kuring teu baleg. Teu daek ngalayanan nu jadi salaki.

Pangna tepi ka dirapalan oge apan kuring geus nyebutkeun daek barang dilamar oge. Enya ari ukur mamanis lambe tea mah. Kapaksa bakat ku hayang mulang tarima ka nu jadi kolot. Umi pangpangna mah apan sakitu tipoporosena hayang minantuan ka Mas Edo teh. Doa mah doa, merul saban waktu. Tatanya ka saban austad. Puasa ge umi mah teu kalis ku nyenen-kemis. Saum Daud ge da can kungsi ompong ari lain aya ondangan ti dulur landes mah. Da enya, cek batur, malah cek umi ge, Mas Edo teh kasep, anak nu jegud, bapana ge apan diplomat senior. Cek batur mah, nu hayang ka Mas Edo teh kuring atawa umi?

Kungsi aya beja pajah Mas Edo rek kawin ka barayana papada ti Jogja. Na da umi nu bayeungyangna mah, meh-meh ngajungkel apan, mun teu pada- ngupahan, pada-ngubaran ku sobat-sobatna mah. Ari kuring mah jongjon we, malah make atoh sagala Mas Edo aya jodo teh. Nyaan, rek ngajak Ceui Emay jeung Kang Eri, nganteur Mas Edo seserahan.

Merenah kitu mun Mas Edo diteungteuinganan ku kuring? Naon dosana? Asa teu kitu teu kieu, der panganten awewe  pista.  Awewe nanahaon atuh kuring teh? Batur mah dibelaan dudukun apan hayang deet jodo teh. Neangan nu kumaha deui Teu meunang kitu ari jadi jelema. Eta teh sarua jeung mangnyerikeun batur. Ngijing sila bengkok sembah ka nu jadi salaki. Dosa gede! Cek sorangan kitu the. Nyaho, da sok ngaji ti leuleutik oge. Tapi ari embung?

Lalaunan turun tina ranjang. Kakara sidik, kamar teh disaput ku tileu semu bungur, sepre jeung sarung bantal, bungur ngora dipelat kaen bungur kolot. Nu kieu meureun nu disebut romantis teh. Lampu oge lain lampion atawa neon nu ngebrak, ieu mah dicaangan ku lilin, siga damar sewu.Kembang eros beureum dina bokor emas. Hiji dina meja toilet nu hiji deui dina meja leutik sisi ranjang.Eunteung satangtung-satangtung  di gigir jeung di tunjangeun. Ngahaja  ku desainer hotel, keur nu oleng panganten.

Leumpang ka sisi. Hordeng kandel diserelekkeun. Fitraseu bodas nyacas matak parat titingalan ka luar hotel. Kamar panganten teh ayana di tahap ka dalapan. Di handap, tembong jalan but-bat. Cahaya lampu mobil masih keneh kaciri pasuliwer. Gap kaca tukangeun ftraseu teh dicabak. Sidik kandel. Tapi mun dibanting ku korsi mah, piraku teu rujad. Awak kuring ngalayang, gebut ninggang aspal. Beres weh pasualan teh. Kuring teu tulus  papanganten jeun Mas Edo. Pasti karasaeun  ku umi, nyerina hate awewe nu kawin ka lalaki nu teu dipikabogoh. Enya sina karasaeun.

Nanaonan, cek hate keneh. Istigfar sababaraha kali. Moal ari tepi ka maehan maneh onaman. Asana bakal sarua nyerina, maehan maneh jeung maksa maneh sing daek ka Mas Edo. Enya, mending keneh milih papanganten jeung Mas Edo nu puguh geus jadi salaki.

Gilig. Rarasaan teh asa ngararemplong teu sumpeg teuing ari geus milih jalan sorangeun mah. Rap didaster ipis, kado ti manajer hotel. Teu diketrok panto kamar Mas Edo teh. Teu dikonci. Bray dibuka. Breh teh, hareupeun kaca satangtung, panganten awewe. Sagala rupana nu tadi beurang dipake ku kuring.  Kabaya panjang sutra pulas emas. Tukangna ngagapuy. Teu ngarenjag teu naon kuring asup teh. Barang malik, tembong panganten teh kacida geulisna. Kuring mah teu satungtung curukna. Geulis teh estu kawanti-wanti.

"Kumaha At, sae nya acuk panganten teh?" pokna. " Ti barang ningal Atih rap nganggo acuk di tempat rias tea, tos kumejot, hayang sarap-rapeun nganggo anggoan panganten. Hayang leuwih geulis batan Atih."
Kuring calangap keneh, asa can kumpul pangacian. Manehna geus leumpang, teu beda ti model nu keur leumpang dina cat-walk. Gek diuk dina dipan, andalemi.

"Mas Edo?" pok teh semu ngajerit.

Manehna unggeuk bari imut saulas. Tapi saterusna mah ngahuleng. Aya nu merebey tina biwir panonna nu make bulu panon perak.

"Meh saban wengi Edo sok dangdan, ngelemet ka luar ngahiji jeung nu sanasib, di taman, di kleub, atanapi dugem. Nanging nembe wengi ieu  asa kacida bagjana. Kalaksanakeun nganggo raksukan panganten meunang ngararancang sorangan.

***

Cag ah, baktos simkuring: Lilis Mayasari.

Carita dipugar ti: majalah-mangle.com (Ku Us Tiarsa R.) – gambar ti: tokokainflanel.multiply.com

TAU SIAH ? - IWAN PEKONG

$
0
0

iwan pekong Tadi basa simkuring nuju maca salah sawios blog rerencangan anu nuju ngabahas ngenaan Pekong, nya simkuring milari naon hartosna eta pekong teh da puguh memang teu ngartos…beu kalah nyasar kadieu yeuh, video urang sunda nu lumayan lucu cipt: Dhany Irfan…ngalagu, saur simkuring mah lumayan sae, mangga bilih akang – akang ceuceu panasaran pilari dihandap ieu. Sumberna ti Youtube.com



------------------------

Cipt: Dhany Irfan
Bagi Anda yang tidak mengerti bahasanya, berikut saya terjemahkan kedalam Bahasa Indonesia yang kira-kira seperti ini. Mohon koreksinya kalau ada yang salah. Terima kasih
GEUS LIEUR
(sudah pusing)
NA KUDU DI KUMAHAKEUN
(harus di bagaimanakan)
ITU RUNTAH AMALAYAH
(sampah pada berantakan)
KUMAHA MUN AYA SEMAH
(bagaimana kalau ada tamu)
GEUS PUSING
(geus pusing nataku = sudah sangat pusing))
NATAKU BEURANG JEUNG PEUTING
(siang dan malam)
NEMPO PEMUDA NARANGKRING
(melihat pemuda pada nongkrong)
IRAHA ATUH REK JEMPLING
(kapan mau sunyi/sepi)
#
BUKTI.....
(bukti)
CEUK RT IEU TEH BUKTI
(kata Pak RT ini adalah bukti)
ANCAMAN KEUR KABEH JALMA
(ancaman untuk semua manusia)
NU HIRUP JAMAN AYEUNA
(yang hidup di jaman sekarang)
TANDA....
(tanda)
CEUK CAMAT INI PERTANDA
(kata Pak Camat ini pertanda)
POLA HIDUP NU GEUS BEDA
(pola hidup yang sudah berbeda)
BAKAL LEUNGITEUN BUDAYA
(akang kehilangan budaya/kebiasaan/adat)
#
GEUS ARAL
(sudah kesal)
TISAHA ATUH DIAJAR
(dari siapa belajar)
BARUDAK NGOMONG GARIHAL
(anak-anak bicara kasar)
PAJARKEUN TEH GAYA METAL
(katanya, itu gaya metal)
GEUS LEUNGIT
(sudah hilang)
NU ARULIN CINGCIRIPIT
(yang bermain cingciripit=permainan tradisional sunda)
NINGALI BUDAK LALEUTIK
(melihat anak-anak kecil)
KALAH RESEP MACA KOMIK
(lebih suka membaca komik)





-------------------------------------------------------

Mugia ngahibur.

Cag ah, baktos simkuring Lilis Mayasari.

Carpon: Bapa Kuring Lain Kuminis

$
0
0

penjajahan PIKEUN ka sakitu kalina, Bapa mulih pasosonten. Pameunteuna pias sareng kucel. Ampir babandingan sareng kucelna map anu dikékélék. Bari semu muyungkung anjeunna unggah kana golodog. Rekét palupuh katincak ku sapasang sapatu kulit anu barolong témbong ramo. Kepluk map anu ampir ilang warna téh satengah dialungkeun kana luhureun méja. Bareng jeung éta, Bapa ogé ngabeubeutkeun salirana kana korsi hoé. Atuh suku korsi sabeulah déngdék méh ngarempeyek.

Bapa ngarénghap panjang, ditungtungan ku ngarahuh lungsé. Lageday nyangsaya kana panyarandéan lir nu séépeun tanaga.

Kituna mah pantes, da Bapa téh rebun-rebun kénéh angkatna ogé. Mulihna panonpoé geus tunggang gunung, malah ampir reupreupan. Bangunna téh, nya capé nya hanaang, nya lapar.

“Cai, Nyai ...” saurna. Sorangan mah bieu geus cengkat mantén méméh Bapa sasauran gé. Kolotrak nyokot gelas tina pago. Néngténgkeun kendi, geus kitu gelekgek caina minuhan gelas.

Katémbong Bapa kalintang nimatna ngaleueut cai tina kendi téh.

Ngahuleng baé atosna mah. Siga-siga ukur sakedapan longsongna manah téh. Buktina ari gelas geus saat mah, pameunteuna ngungun deui.

“Nyai, kaluar baé atuh sakola téh ...” saurna antaré. Jep sajongjongan jempling.

Jandéla kapohoan can dipeundeutkeun. Tapi tina jandéla anu ngeblak, ti jauhna kaawaskeun aya kapinis anu hayang eunteup kana liang-liang témbok gedong toko hareupeun. Saban rék nyulusup saban ngajol kaluar da ditojér ku sasamana nu keur nyelegon dina cowak témbok. Ngan kitu jeung kitu baé, nepikeun ka tungtungna mah, éta kapinis téh lir pegat pangharepan. Manéh hiber ngajauhan, teuing indit ka mendi.

Kuring mindahkeun paneuteup, ngarérét ka Bapa anu masih kénéh nyangsaya.

“Hampura, Bapa téh teu sanggup mertahankeun kahirupan maranéh, geuning ...” saurna ngangken kana perkara jajatén anu kasoran.

“Saban kantoran jeung pabrik ku Bapa dipapay diasupan. Kalolobaan mah teu nampa pagawé anyar. Aya ogé anu naksir kana tanaga Bapa, bet hayang kumplit susuratanana. Rata-rata meredih ayana surat kelakuan baik jeung bébas G-30-S. Tungtungna, Bapa téh jadi bingung ...” saur Bapa ngangluh.

“Teu kedah janten bingung, saupami ti kapungkur Bapa ngéléhan ka abdi mah,” témbal kuring. Dikitukeun téh, anjeunna mah teu masihan koméntar nanaon.

“Ti kapungkur ogé, abdi mah tos sadrah ngécagkeun sakola. Malih sanés baé duméh Bapa tos teu kiat nyubadanan. Langkung ti éta abdi hoyong ngiring nanjeurkeun rumah-tangga urang. Abdi hoyong didamel. Keun abdi teu junun, manawi pun adi nu dua mah tiasa kabanjel-banjel tina hasil abdi didamel ...”

“Nyaéta tadina mah cita-cita luhur. Hayang ngangkat darajat anak, ulah katurug-katutuh. Keur mah nasib Bapa kieu, atuh ulah-ulah maranéh ...” saur Bapa ngalengis.”Tadina mah Bapa téh embung nénjo maranéh barodo. Bapa buktina, korban tina kabodoan téh, kieu buktina ...

“Bapa ...”

“Heueuh. Padahal rarasan mah Bapa téh teu salah. Teu jahat, teu nista. Tapi naha atuh hukuman ti masarakat mani parna kieu?”

“Atos Bapa ...”

Bapa mah bieu ukur ngarahuh jeung ngarasula. Tapi ari kuring mah maké gubrag cimata sagala.

Cimata teuing anu kasabaraha kalina sabab asa euih-euihna nasib goréng anu tumiba téh.

Bapa cengkat muru pangkéng. Kakupingna mah nuju mukakeun téténong. Atuh sorangan gancang cengkat muru anjeunna.

“Hapunten Bapa, nuju ngagigihan kénéh ...” cekéng téh basa Bapa marios boboko.

“Sangu anu tadi énjing-énjing ditaruang ku Yuyu sareng Didin,” ceuk kuring bari gura-giru muru panci anu keur nagen dina kompor.

“Heueuh keun. Tapi adi-adi manéh ka marana?”

“Nuju ngaos di Al Ikhlas. Ké sakedap,” ceuk kuring bari ngojéngkang mariksa gigihan.

Gigihan digulah-goléh, geus rada saat terus dijait, dipindahkeun kana langseng anu geus ditagenkeun.

“Geuning manéh Nyai boga sangueun, ti mana?”

Sakedapan mah ngahuleng heula. Tapi Bapa jiga anu surti da buktina katawis ruménghap.

“Nu mana deui?”

“Raksukan abdi ...” némbalan téh ririh da embung kakuping ku Bapa.

“Éra Bapa téh ku Si Jenat, heueuh biang manéh. Boa ti kaanggangan ngajejeléh Bapa ...”

“Ah, ulah nyarios kitu. Nu penting ayeuna urang masih kénéh tiasa mertahankeun hirup. Dodoja. Tapi piraku urang téh kieu sateterasanana, Bapa ...” cekéng téh ngahurun balung dina jojodog.

Dur, bedug magrib kadéngé ti jauhna. Bapa ngucap sukur. Saparantos kitu lebet ka kamar ucal-ucul. Muru sumur tukangeun beberesih. Tos saged gentos raksukan, muru masjid kidul. Kari nyorangan baé ngahintul nyanghareupan kompor. Kuring mah teu solat da keur aya gangguan.

Kuring mah sok digelendeng mun kuring loba ngalamun téh. Mun teu keur aya gangguan, Bapa teu resepeun mun trung kohkol kuring jeung adi-adi léléda teu muru pangsalatan téh. Saur Bapa, urang mah ti baheula gé turunan santri. Dipahing léléda dina urusan mangadep ka Pangéran. Saréréa narurut. Ti bareto ti keur aya Ema kituna téh. Atuh angot waktu tos taya Ema, saréréa beuki saruhud nyubadanan kawajiban solat lima waktu, malah dirajinan ku rupa-rupa solat sunat.

Ema katut Bapa téh tukang laleket ibadah. Batal jeung haram kacida dijagana. Atuh kuring gé loba kapangaruhan, milu nyantri. Éta wé sakalina babaturan lalaki tual-toél, kuring langsung jejebris.”Pamali, lain muhrim!” ceuk kuring.

“Ih, kampungan!” ceuk barudak lalaki da meureun polah kuring béda ti barudak awéwé séjénna.

Ah, teuing atuh. Da éta sagala gé mangrupa amanah kolot. Saur Ema, muslim mah kudu apal kana watesan hirup, utamana hubungan antara awéwé jeung lalaki.

“Ulah kokomoan gaul, utamana jeung lalaki, satungtung acan muhrim mah,” saur Ema jeung Bapa.

Sakitu apik jeung talitina piwuruk Bapa dina bagbagan agama. Sangkan kuring jeung adi-adi nu jadi kaulinan téh ukur agama, atuh harita Bapa kolu muka pangaosan keur barudak di imah. Sakitu pagegelek da imah sacangkéwok, tapi Bapa rajin ngumpulkeun barudak tatangga sina diajar ngaji. Dibélaan ngulub sampeu ngulub hui sangkan barudak getol ngaji téh, jajauheun maké kudu mayar mah.

Ceuk kuring, kurang kumaha Bapa bajoang nanjeurkeun agama Alloh tapi hasilna ... kalahka dituding kuminis!

Kuminis! Nista jeung taya rasrasan. Nu nudingna lain si itu lain si éta tapi Pamaréntah pisan. Ari ucap-ucap Pamaréntah mah pan digugu jeung dianggap bener. Nu matak waktu Pamaréntah nuduh yén Bapa téh golongan kuminis, atuh sakumha jalma samiuk nuding kitu, Tatangga nuding kitu, tempat digawé nuding kitu. Kabéh curiga, kabéh sieun, auh Bapa dijauhan, diasingkeun tina pergaulan.

“Ah, da ari kumini mah réa akal réa ékol. Geuning semboyan gerakanana ogé: untuk mencapai tujuan, gerakan apa saja boléh dilakukan. Jadi teu mustahil dina perjoanganana, kuminis ogé bisa nyiliwuri asup kana lingkungan agama!” ceuk sawatara inohong masarakat di lembur.

Harita, welasan taun ka tukang, pajah Bapa téh ampir dirogahala jeung diarah pati, lain ku batur tapi ku tatangga dareukeut wé. Mun teu ditulungan disumputkeun ku Bapa RK mah. Bapa RK (ayeuna mah disebutna RW) kalintang wijaksana. Cenah sanajan enya Bapa kabaud kana gerakan kuminis tapi da lain anggota aktip teu ilubiung langsung milu makar.

“Ulah kejem sagenahna ngarogahala jalma anu dituding jahat. Sabab lamun urang sarua kejemna jiga kuminis, atuh naon anu ngabédakeun antara maranéhna jeung urang téh?” saur Bapa RK harita.

Enya kalintang wijaksanana Bapa RK harita. Saur Bapa, mun Bapa RK teu sanggup nerangkeun kadudukan sacara jejem, nasib Bapa duka kumaha. Sabab dina jaman harita, sawaktu ceuk Pamaréntah PKI (Partai Komunis Indonésia) kabokér jadi ulon-ulon kakacowan, kaasup dituding nu tanggung-jawab malastrakeun jénderal anu tujuh, sakumna jalma anu dituding anggota PKI mah, digeredus, dibeberik, dipaténi, sarua kejemna jiga urang kuminis ngageredus lawan pulitikna. Da éta baé ceuk béja, rébuan urang kuminis digalusur, dipeuncitan, bugangna dipalidkeun ka walungan atawa diruang dina lombang runtah.

Harita Bapa weléh teu ngartoseun, naha anjeunna maké disamarutkleun jeung kuminis anu cenah anti Tuhan? Pan Bapa téh guru ngaji, pan Bapa téh larbek tukang di masjid. Tapi da kitu geuning panuding téh, yén perjoangan kuminis ngahalalkeun sagala cara, kaasup cenah nyulundup dina kagiatan masjid. Jadi ka Bapa gé tetep nudingna mah kitu.

Bapa téh padamel DKA (Djawatan Keréta Api, robah jadi PNKA, ayeuna PT.KAI). Teu pira pancénna mah ukur jadi bansower, nyaéta tukang mariksa rél KA saméméh karéta ngaliwat. Didamelna abot kacida, tanggel-walerna ogé abot kacida. Teu beurang teu peuting, teu panas éréng-éréngan teu hujan angin dordar Upahna teu sabaraha da puguh ukur lulusan SR. Satutasna geletuk kajadian 30 Séptémber 1965, Bapa dionclah ti padamelan kalawan teu hormat, teu dipangsiun atawa naon nu nelahna pasanggon. Cul kitu baé. Dosana mah, duméh nami Bapa aya kacatet dina daftar anggota Serikat Buruh Keréta Api. Naon aktivitas Bapa dina éta serikat? Ah, Bapa gé teu apaleun da malah mah teu daftar-daftar acan. Sabab harita mah, saban pagawé leutik ujug-ujug jadi anggota serikat buruh wé, dikumkeun kitu baé teu ditalék daék atawa henteuna. Malah waktu ditalék dina interogasi, Bapa langkung seueur ngabigeu batan némbalan da puguh badé némbalan naon da sagala teu apal.

“Ema, ogé Nyai, demi Allah, Bapa mah teu boga dosa nanaon. Rarasaan mah salila ieu Bapa teu kungsi codéka, méngpar tina bebeneran agama, komo make aakuanan jadi anggota kuminis anu teu tarima kana agama mah, baid Nyai, baid!” saur Bapa susumpahan. Kuring harita keur SD, teu ngarti naon anu harita ku Bapa dicarioskeun.

Perkara Bapa téh jadi manjang. Teu cukup ku dionclah ti DKA, sabab saterusna jadi urusan. Saban waktu idek-liher ka Koramil, ka désa ka kacamatan. Enya kudu lapor. Geus kitu wajib milu penataran P-4, wajib milu ceramah agama. Ngan anu paling ngenes mah ku pangupajiwa, sabab ti dikaluarkeunana ti DKA, Bapa teu ngalaman cepeng damel deui. Keur mah ti jaman Bapa didamel gé hirup téh seuseut seuat, ayeuna ngaligeuh pisan, atuh ékonomi téh beuki ngagejrét baé. Tong boro hayang paké hayang imah pageuh, dalah nyubadanan dahar sapopoé gé reremenna mah puasa lain waktuna.

Kangenes séjénna anu matak ngagejrétkeun Bapa salaku manusa, nyaéta dijauhan ku lingkungan. Nu tadina nyobat jeung Bapa, ti sanggeus éta kajadian mah jadi ngajauhan. Dulur-dulur gé kitu beuki ngajarauhan da sieun kababawa. Anu paling kasiksa, nyaéta sawaktos Bapa dipahing janten pangurus DKM sareng dipahing ngawulang pangaosan. Bapa teu dipercanten ngamumulé agama Alloh. Gusti, aya ku kacida hukuman kanggo pun bapa!

Kuring gé sarua kasiksa. Di sakola babaturan jadi béda, para guru pon kitu deui. Basa rék daptar ka SPG seuseutna lain bobohongan sabab sagala ditanyakeun.

Basa aya skrening, kuring nampa pananya anu matak tugenah kana haté: “Di mana saudara berada ketika terjadinya G-30-S/PKI? Mani sababaraha balikan nanya kitu téh. Mun aya jawaban anu teu cocog jeung jawaban saméméhna, panalék dibalikan deui. Sedih aya hayang seuri aya, sabab mun kudu dibalakakeun waktu geletuk kajadian téh saur bapa umur kuring acan jangkep lima taun lima taun acan.

Ari Ema gawéna ngan ririwit. Atuh katurug-katutuh ku perkara Bapa, panyawat Ema ogé tambih parna, tepikeun ka ngantunkeunana pisan. Méméh tilar Ema amanah cenah jual tanah jeung imah di lembur jang neruskeun pangupajiwa. Banda ngan saésé dijual, atuh ti harita kuring sakulawarga geus teu cicing di lembur bali geusan ngajadi deui da geus teu boga tempat jang cicing. Ongkoh deuih nu disebut teu boga tempat jang cicing téh lain duméh imah geus dijual baé tapi ogé lantaran urang lembur geus teu ngajénan kuring katut Bapa. Ti harita pindah baé ka kota, ngajauhan jalma-jalma anu kungsi ngéwa ka Bapa.

Ngan kitu geuning, sanajan kota téh jiga anu loba méré harepan tapi jang Bapa anu dituding geus hianat ka nagara mah, bisa disebutkeun katutup pisan rejeki téh. Ayeuna kari kuring anu kudu jadi gaganti Bapa néangan kipayah.

Kakara poé ieu Bapa nyatujuan kuring ihtiar. Malah jiga-jiga Baa ayeuna mah anu maréntah sangkan kuring nyiar kipayah.

Kulutrak panto dapur muka. Lol mastaka Bapa. Kacaangan ku cempor, angger pameunteuna mah ngungun.

“Sakitu geus lila kajadianana, angger wé hukuman keur Bapa mah teu dicabut,” saur Bapa geus ngangluh deui baé.

Kuring ukur cicing da geus ngajudi perkara naon ieu téh.

“Heueuh ku harianeun, teu beunang diképés-képés, angger baé geugeuleuh téh nyéblokan urang ...” saurna deui.

“Naon téa Bapa?” kuring tumanya sakadar ulah diantep teuing.

“Heueuh urut pimitohaeun manéh. Geus lawas kapan ka Palémbang. Bieu panggih deui di masjid. Minangka uluk salam téh cenah, geuning geus insap Mang Satim. Manéhna ngucap sukur duméh Bapa ayeuna idek-liher di masjid teu poho kana salat. Kitu cenah ...” saur Bapa.

Kuring ngeluk tungkul.

“Ari pék téh ditempas ku Ustad Oman. Cenah, enya urang saréréa kudu ngucap sukur kana kamurahan Pangéran sabab geus bisa nginsapkeun jalma-jalma anu kungsi méngpar tina bebeneran. Ceuk Ustad Oman anu kakara tilu taun di dieu, cenah élingna Bapa daék deui ngalanto ka masjid téh mangrupa anugrah Gusti Allah ka umatNa. Meureun manéhna mah teu apal, Bapa harita téh ngelol ka masjid téh apanan alatan diusir-usir ku ahli masjid séjénna da bisi ngotoran amparan sajadah ...” saur Bapa mélaan manéh

Kuring terus ngeluk. Bener saur Bapa, cocobi téh teras-terasan tumiba. Lain baé ka Bapa dalah ka kuring, boa ka adi-adi nu dua, haben baé dicehcer.

Karasa nyérését waktos Bapa nguningakeun pimitohaeun. Bet ras ka Kang Tatang. Enya dua taun ka tukang Kang Tatang ngalalanyah hayang ngeunteupan haté kuring. Ceuk Bapa engké heula montong waka rumah tangga sabab sakola kudu junun. Kang Tatang gé sabar nungguan. Tapi méméh bangblas kana cita-cita, jurig “kuminis” ngahihileudan. Sanggeus nyaho kasang-tukang Bapa, Kang Tatang ditarik mundur ku kolot-kolotna. Cenah ulah meunangkeun turunan kuminis bisi kababawa ririweuhna.

Teu ngabibisani, sabab Kang Tatang téh jadi pulisi. Lamun rék rumah-tangga, kulawarga calon pamajikan kudu diskrening, kudu dijujut kasang-tukang riwayat hirupna. Mun kapanggih aya patalina jeung kuminis, moal diidinan ku kesatuan. Mun aya nu nyebutkeun yén pulitik téh kejem, keur kuring sadirieun mah percaya pisan.

“Bapa, iraha atuh sasarengan milari padamelan téh? Keun baé sakola mah isuk-pagéto gé babari dikantunkeun. Ku saminggu teu sakola gé pasti bakal dikaluarkeun,” ceuk kuring mindahkeun paguneman.

Ayeuna giliran Bapa anu ngahuleng.

“Salajengna, perkawis sumujud ka Alloh, sawios atuh di bumi wé, teu kedah di masjid. Panginten Alloh gé Maha Uninga, tempat kanggo shalat mah di mana baé gé diwenangkeun asal beresih,” ceuk kuring deui.

Bapa neuteup kuring, kuring gé neuteup pameunteuna. Bapa, yén Bapa jalmi beresih teu gaduh codéka, teu sawios tos cekap mung diangken ku kuring gé. Tong maksa-maksa hoyong aya kapercantenan ti batur, ceuk haté. ***

Surelek gambar: idiysorhazmah.wordpress.com, carita ti Mangle (repost ti FB novel kang Aan Merdeka Permana)

Uga Wangsit Siliwangi (sunda)

$
0
0

Tulisan yang terdapat pada Situs Batu Tulis di Bogor, yang di percaya merupakan peninggalan satu-satunya Prabu Suryakencana atau yang disebut Prabu Siliwangi, sebelum beliau murca/ngahyang/menghilang beserta prajurit, rakyat dan negaranya yaitu PAJAJARAN. Carita Pantun Ngahiangna Pajajaran

Pun, sapun kula jurungkeun
Mukakeun turub mandepun
Nyampeur nu dihandeuleumkeun
Teundeun poho nu baréto
Nu mangkuk di saung butut
Ukireun dina lalangit
Tataheun di jero iga!

Saur Prabu Siliwangi ka balad Pajajaran anu milu mundur dina sateuacana ngahiang : “Lalakon urang ngan nepi ka poé ieu, najan dia kabéhan ka ngaing pada satia! Tapi ngaing henteu meunang mawa dia pipilueun, ngilu hirup jadi balangsak, ngilu rudin bari lapar. Dia mudu marilih, pikeun hirup ka hareupna, supaya engké jagana, jembar senang sugih mukti, bisa ngadegkeun deui Pajajaran! Lain Pajajaran nu kiwari, tapi Pajajaran anu anyar, nu ngadegna digeuingkeun ku obah jaman! Pilih! ngaing moal ngahalang-halang. Sabab pikeun ngaing, hanteu pantes jadi Raja, anu somah sakabéhna, lapar baé jeung balangsak.”

Daréngékeun! Nu dék tetep ngilu jeung ngaing, geura misah ka beulah kidul! Anu hayang balik deui ka dayeuh nu ditinggalkeun, geura misah ka beulah kalér! Anu dék kumawula ka nu keur jaya, geura misah ka beulah wétan! Anu moal milu ka saha-saha, geura misah ka beulah kulon!

Daréngékeun! Dia nu di beulah wétan, masing nyaraho: Kajayaan milu jeung dia! Nya turunan dia nu engkéna bakal maréntah ka dulur jeung ka batur. Tapi masing nyaraho, arinyana bakal kamalinaan. Engkéna bakal aya babalesna. Jig geura narindak!

Dia nu di beulah kulon! Papay ku dia lacak Ki Santang! Sabab engkéna, turunan dia jadi panggeuing ka dulur jeung ka batur. Ka batur urut salembur, ka dulur anu nyorang saayunan ka sakabéh nu rancagé di haténa. Engké jaga, mun tengah peuting, ti gunung Halimun kadéngé sora tutunggulan, tah éta tandana; saturunan dia disambat ku nu dék kawin di Lebak Cawéné. Ulah sina talangké, sabab talaga bakal bedah! Jig geura narindak! Tapi ulah ngalieuk ka tukang!

Dia nu marisah ka beulah kalér, daréngékeun! Dayeuh ku dia moal kasampak. Nu ka sampak ngan ukur tegal baladaheun. Turunan dia, lolobana bakal jadi somah. Mun aya nu jadi pangkat, tapi moal boga kakawasaan. Arinyana engké jaga, bakal ka seundeuhan batur. Loba batur ti nu anggang, tapi batur anu nyusahkeun. Sing waspada!

Sakabéh turunan dia ku ngaing bakal dilanglang. Tapi, ngan di waktu anu perelu. Ngaing bakal datang deui, nulungan nu barutuh, mantuan anu sarusah, tapi ngan nu hadé laku-lampahna. Mun ngaing datang moal kadeuleu; mun ngaing nyarita moal kadéngé. Mémang ngaing bakal datang. Tapi ngan ka nu rancagé haténa, ka nu weruh di semu anu saéstu, anu ngarti kana wangi anu sajati jeung nu surti lantip pikirna, nu hadé laku lampahna. Mun ngaing datang; teu ngarupa teu nyawara, tapi méré céré ku wawangi. Ti mimiti poé ieu, Pajajaran leungit ti alam hirup. Leungit dayeuhna, leungit nagarana. Pajajaran moal ninggalkeun tapak, jaba ti ngaran pikeun nu mapay. Sabab bukti anu kari, bakal réa nu malungkir! Tapi engké jaga bakal aya nu nyoba-nyoba, supaya anu laleungit kapanggih deui. Nya bisa, ngan mapayna kudu maké amparan. Tapi anu marapayna loba nu arieu-aing pang pinterna. Mudu arédan heula.

Engké bakal réa nu kapanggih, sabagian-sabagian. Sabab kaburu dilarang ku nu disebut Raja Panyelang! Aya nu wani ngoréhan terus terus, teu ngahiding ka panglarang; ngoréhan bari ngalawan, ngalawan sabari seuri. Nyaéta budak angon; imahna di birit leuwi, pantona batu satangtungeun, kahieuman ku handeuleum, karimbunan ku hanjuang. Ari ngangonna? Lain kebo lain embé, lain méong lain banténg, tapi kalakay jeung tutunggul. Inyana jongjon ngorehan, ngumpulkeun anu kapanggih. Sabagian disumputkeun, sabab acan wayah ngalalakonkeun. Engke mun geus wayah jeung mangsana, baris loba nu kabuka jeung raréang ménta dilalakonkeun. Tapi, mudu ngalaman loba lalakon, anggeus nyorang: undur jaman datang jaman, saban jaman mawa lalakon. Lilana saban jaman, sarua jeung waktuna nyukma, ngusumah jeung nitis, laju nitis dipinda sukma.

Daréngékeun! Nu kiwari ngamusuhan urang, jaradi rajana ngan bakal nepi mangsa: tanah bugel sisi Cibantaeun dijieun kandang kebo dongkol. Tah di dinya, sanagara bakal jadi sampalan, sampalan kebo barulé, nu diangon ku jalma jangkung nu tutunjuk di alun-alun. Ti harita, raja-raja dibelenggu. Kebo bulé nyekel bubuntut, turunan urang narik waluku, ngan narikna henteu karasa, sabab murah jaman seubeuh hakan.

Ti dinya, waluku ditumpakan kunyuk; laju turunan urang aya nu lilir, tapi lilirna cara nu kara hudang tina ngimpi. Ti nu laleungit, tambah loba nu manggihna. Tapi loba nu pahili, aya kabawa nu lain mudu diala! Turunan urang loba nu hanteu engeuh, yén jaman ganti lalakon ! Ti dinya gehger sanagara. Panto nutup di buburak ku nu ngaranteur pamuka jalan; tapi jalan nu pasingsal!

Nu tutunjuk nyumput jauh; alun-alun jadi suwung, kebo bulé kalalabur; laju sampalan nu diranjah monyét! Turunan urang ngareunah seuri, tapi seuri teu anggeus, sabab kaburu: warung béak ku monyét, sawah béak ku monyét, leuit béak ku monyét, kebon béak ku monyét, sawah béak ku monyét, cawéné rareuneuh ku monyét. Sagala-gala diranjah ku monyét. Turunan urang sieun ku nu niru-niru monyét. Panarat dicekel ku monyet bari diuk dina bubuntut. Walukuna ditarik ku turunan urang keneh. Loba nu paraeh kalaparan. ti dinya, turunan urang ngarep-ngarep pelak jagong, sabari nyanyahoanan maresék caturangga. Hanteu arengeuh, yén jaman geus ganti deui lalakon.

Laju hawar-hawar, ti tungtung sagara kalér ngaguruh ngagulugur, galudra megarkeun endog. Génjlong saamparan jagat! Ari di urang ? Ramé ku nu mangpring. Pangpring sabuluh-buluh gading. Monyét ngumpul ting rumpuyuk. Laju ngamuk turunan urang; ngamukna teu jeung aturan. loba nu paraéh teu boga dosa. Puguh musuh, dijieun batur; puguh batur disebut musuh. Ngadak-ngadak loba nu pangkat nu maréntah cara nu édan, nu bingung tambah baringung; barudak satepak jaradi bapa. nu ngaramuk tambah rosa; ngamukna teu ngilik bulu. Nu barodas dibuburak, nu harideung disieuh-sieuh. Mani sahéng buana urang, sabab nu ngaramuk, henteu beda tina tawon, dipaléngpéng keuna sayangna. Sanusa dijieun jagal. Tapi, kaburu aya nu nyapih; nu nyapihna urang sabrang.

Laju ngadeg deui raja, asalna jalma biasa. Tapi mémang titisan raja. Titisan raja baheula jeung biangna hiji putri pulo Dewata. da puguh titisan raja; raja anyar hésé apes ku rogahala! Ti harita, ganti deui jaman. Ganti jaman ganti lakon! Iraha? Hanteu lila, anggeus témbong bulan ti beurang, disusul kaliwatan ku béntang caang ngagenclang. Di urut nagara urang, ngadeg deui karajaan. Karajaan di jeroeun karajaan jeung rajana lain teureuh Pajajaran.

Prabu siliwangi Laju aya deui raja, tapi raja, raja buta nu ngadegkeun lawang teu beunang dibuka, nangtungkeun panto teu beunang ditutup; nyieun pancuran di tengah jalan, miara heulang dina caringin, da raja buta! Lain buta duruwiksa, tapi buta henteu neuleu, buaya eujeung ajag, ucing garong eujeung monyét ngarowotan somah nu susah. Sakalina aya nu wani ngageuing; nu diporog mah lain satona, tapi jelema anu ngélingan. Mingkin hareup mingkin hareup, loba buta nu baruta, naritah deui nyembah berhala. Laju bubuntut salah nu ngatur, panarat pabeulit dina cacadan; da nu ngawalukuna lain jalma tukang tani. Nya karuhan: taraté hépé sawaréh, kembang kapas hapa buahna; buah paré loba nu teu asup kana aseupan…. Da bonganan, nu ngebonna tukang barohong; nu tanina ngan wungkul jangji; nu palinter loba teuing, ngan pinterna kabalinger.

Ti dinya datang budak janggotan. Datangna sajamang hideung bari nyorén kanéron butut, ngageuingkeun nu keur sasar, ngélingan nu keur paroho. Tapi henteu diwararo! Da pinterna kabalinger, hayang meunang sorangan. Arinyana teu areungeuh, langit anggeus semu beureum, haseup ngebul tina pirunan. Boro-boro dék ngawaro, malah budak nu janggotan, ku arinyana ditéwak diasupkeun ka pangbérokan. Laju arinyana ngawut-ngawut dapur batur, majarkeun néangan musuh; padahal arinyana nyiar-nyiar pimusuheun.

Sing waspada! Sabab engké arinyana, bakal nyaram Pajajaran didongéngkeun. Sabab sarieuneun kanyahoan, saenyana arinyana anu jadi gara-gara sagala jadi dangdarat. Buta-buta nu baruta; mingkin hareup mingkin bedegong, ngaleuwihan kebo bulé. Arinyana teu nyaraho, jaman manusa dikawasaan ku sato!

Jayana buta-buta, hanteu pati lila; tapi, bongan kacarida teuing nyangsara ka somah anu pada ngarep-ngarep caringin reuntas di alun-alun. Buta bakal jaradi wadal, wadal pamolahna sorangan. Iraha mangsana? Engké, mun geus témbong budak angon! Ti dinya loba nu ribut, ti dapur laju salembur, ti lembur jadi sanagara! Nu barodo jaradi gélo marantuan nu garelut, dikokolotan ku budak buncireung! Matakna garelut? Marebutkeun warisan. Nu hawek hayang loba; nu boga hak marénta bagianana. Ngan nu aréling caricing. Arinyana mah ngalalajoan. Tapi kabarérang.

Nu garelut laju rareureuh; laju kakara arengeuh; kabéh gé taya nu meunang bagian. Sabab warisan sakabéh béak, béakna ku nu nyarekel gadéan. Buta-buta laju nyarusup, nu garelut jadi kareueung, sarieuneun ditempuhkeun leungitna nagara. Laju naréangan budak angon, nu saungna di birit leuwi nu pantona batu satangtung, nu dihateup ku handeuleum ditihangan ku hanjuang. Naréanganana budak tumbal. sejana dék marénta tumbal. Tapi, budak angon enggeus euweuh, geus narindak babarengan jeung budak anu janggotan; geus mariang pindah ngababakan, parindah ka Lebak Cawéné!

Nu kasampak ngan kari gagak, keur ngelak dina tutunggul. Daréngékeun! Jaman bakal ganti deui. tapi engké, lamun Gunung Gedé anggeus bitu, disusul ku tujuh gunung. Génjlong deui sajajagat. Urang Sunda disarambat; urang Sunda ngahampura. Hadé deui sakabéhanana. Sanagara sahiji deui. Nusa Jaya, jaya deui; sabab ngadeg ratu adil; ratu adil nu sajati.

Tapi ratu saha? Ti mana asalna éta ratu? Engké ogé dia nyaraho. Ayeuna mah, siar ku dia éta budak angon!
Jig geura narindak! Tapi, ulah ngalieuk ka tukang!

Dicandak ti: nurahmad.wordpress.com
Baktos simkuring, Lilis Mayasari.

Kolot

$
0
0

Pablo picasso KOLOT, kata Kamus Umum Bahasa Indonesia karangan Prof. Dr. J.S. Badudu dan Prof. Sutan Mohammad Zain (1994), berarti tua atau kuno. Lawannya adalah modern. Demikian halnya menurut Kamus Umum Bahasa Indonesia. Eko Endarmoko dalam Tesaurus Bahasa Indonesia (2006) memadankan kata kolot dengan konservatif, konvensional, ortodoks, reaksioner, tradisional, lapuk, tua, dan usang. Pendeknya, konotasinya negatif. Sifat kolot jelas harus diberantas karena dinilai menghambat kemajuan.

Dalam kolot bahasa Indonesia, usia berkelindan dengan sifat. Semakin tua semakin kukuh keukeuh.

Dalam bahasa Sunda, kolot berarti orang tua, baik orang tua kita sendiri maupun orang tua orang lain. Kokolot adalah orang yang dituakan atau sesepuh. Kokolot tidak selalu pemimpin. Karenanya dia tidak perlu tua dalam usia (sepuh) dan tidak perlu kepala di desa. Agus Suhendra, umpamanya, disebut kokolot Lembur Gede di Kesatuan Adat Banten Kidul, Kaolotan Cisungsang, Kec. Cibeber, Kab. Lebak, Banten. Usianya kini 34 tahun dan dia sudah menjadi kokolot sejak beberapa tahun lalu.

Kokolot belum tentu juga ulama atau pemimpin formal. Syarat penting kokolot bukanlah usia atau kedudukan, melainkan harus masagi. Orang yang masagi bukan cuma sehat secara fisik, sehat secara psikis, dan sehat secara sosial. Masagi diperoleh dari hasil pengembaraan emosi (EQ), intelektual (IQ), dan spiritual (SQ).

Kokolot biasanya dijadikan tempat bertanya dan menengahi persoalan yang timbul di masyarakatnya, meski dia belum lagi insan kamil dalam kategori agama. Akan tetapi, tidak semua kolot dipikolot, disegani dan dijadikan tempat bertanya. Ada istilah kolot kawongeun. Kata budayawan Sunda Abdullah Mustappa, dari kolot jenis ini kita tak beroleh apapun. Baik ucapan maupun tindakannya tak ada yang bisa kita teladani atau ambil hikmahnya. Kolot jenis ini hanya bertambah umur, menambah sesak isi dunia, dan menghabiskan cadangan pangan saja.

Seiring bertambahnya usia, orang seharusnya bertambah bijak. Dalam bahasa Sunda, orang yang pertambahan usianya berkelindan positif dengan sifat dan pengalamannya disebut kolot kalapa. Kepada orang tua jenis inilah kita bisa belajar hikmah kata dan meneladani laku hidupnya. Sayang sekali, istilah kolot kalapa ini sekarang seperti mengalami penyempitan makna. Istilah ini sekarang banyak dialamatkan kepada perempuan STW (setengah tua) yang penampilan dan sex appeal-nya semakin oke saja. Ada konotasi pornonya.

Dengan pemahaman semacam itu, saya menerka-nerka mereka-mereka yang berkumpul di Gedung Perpustakaan Nasional di Salemba, Jakarta, 1 November lalu. Dalam pertemuan Komite Bangkit Indonesia ini hadir banyak orang tua, kolot. Ada Rizal Ramli, mantan Menko Ekonomi dalam Kabinet Gus Dur, Try Sutrisno, Wiranto, Amien Rais, Akbar Tandjung, Taufik Kiemas, Pramono Anung, Syafi’i Ma’arif, Sri-Edi Swasono, Ikhlasul Amal, Kwik Kian Gie, H.S. Dillon, Soegeng Sarjadi, Moerdiono, dan Syarwan Hamid. Ada juga anak muda yang beranjak tua.

Saya tak tahu mereka yang tua-tua itu masuk kolot kalapa atau kolot kawongeun. Saya juga tak tahu mereka yang muda-muda itu sudah masuk kategori dipikolot atau masagi atau kokolot begog (begog adalah monyet yang sudah tua). Rasa-rasanya, tak terlihat yang kokoloteun. Kokoloteun berarti penyakit kulit pada wajah karena sering kepanasan atau akibat memakai bedak murahan. Wajah yang kokoloteun tampak dibercaki bintik-bintik hitam.

Mudah-mudahan juga tak ada yang tiklot (masih kecil tapi wajahnya terlihat seperti orang yang sudah tua).

Dicandak ti: bandungan.multiply.com

gambar ti: artprintimages.com

Viewing all 65 articles
Browse latest View live